Motor Arıza Lambası Neden Yanar?

Motor arıza lambası neden yanar? Check Engine ışığı yanması hangi arızayı gösterir? Motor arıza kodları nasıl silinir?

Bu her sürücünün başına gelebilecek bir senaryodur. Keyifle aracınıza biner, çalıştırır, vitese takıp hafif bir müzik eşliğinde hareket edersiniz. Fakat gözünüz birden gösterge paneline takılır ve korku ile "Check Engine" ışığının hala yandığını farkedersiniz.

Bu ışık ne anlama geliyor? Ne oldu da yandı şimdi bu ışık? Evet, sinir bozucu bir gün yaşamaya hazır olun!

Araçta bulunan motor kontrol ve arıza tespit sistemi, bazı parametrelerin okunmasından sorumludur. Eğer bu değerlerde bir değişiklik varsa ışığı hemen yakmaz. İlk etapta problemin geçici bir aksaklık mı, yoksa kalıcı bir sorun mu olduğunu teşhis eder. Aynı sorun ikinci bir yolculukta (aynı sürüş koşullarında) tekrar gerçekleşirse OBD sistemi hata kodu oluşturup arıza lambasını yakar ve sürücüyü uyarır.

Çoğu sürücü arıza lambasının yandığını gördüğünde, motorda büyük bir problem olduğunu düşünür ve paniğe kapılır. Panik yapmayın çünkü çoğu zaman yaşanan problem küçüktür ve acil müdahale gerektirecek bir durum yoktur. Başka uyarı ışığı yoksa (yağ, hararet, akü lambası, vb.) ve motor normal çalışıyorsa (olağan dışı gürültü, koku, titreşim, vb. yoksa) arızanın önemsiz olduğunu varsayabilir, uygun bir zamanda soruna müdahale etmek için yolunuza devam edebilirsiniz. Ancak diğer ikaz ışıklarından biri yanıyorsa mutlaka motoru stop edin ve sorunun kaynağını araştırın.

 

Motor Arıza Işığı Neden Yanar?

"Check Engine" yani "Motor Kontrol" ya da "Motor Arıza" gösterge lambası, motorun düzgün çalışmasını engelleyen bir durum olduğunda ya da emisyon değerleri ile ilgili bir sorun olduğunda sürücüyü uyarır. Sorunun doğasına bağlı olarak bu ışık sürekli yanabilir ya da belli aralıklarla yanıp sönebilir. Motorda tekleme, ateşleme gibi bazı arızalar meydana geldiğinde bu ışık otomatik olarak yanacaktır. Arıza lambası, genellikle bir sorun oluştuğunda sürücüyü uyarmak ve önlem almasını sağlamak için tasarlanmıştır.

Yanıp sönen bir arıza lambası can sıkıcı olabilir. Çünkü, motorda neyin yanlış gittiğini, küçük bir hata mı yoksa ciddi bir sorun mu olduğunu bilmiyorsunuz. Sorunu tespit etmenin tek yolu, aracı arıza tespit cihazına bağlamak ve arıza kodlarını okumaktır. Bundan sonra izlenecek yol, bulduğunuz kodlara bağlıdır. Ancak, arıza kodu size hangi parçanın değiştirilmesi gerektiğini söylemez. Sadece hatanın oluştuğu devreyi veya hatanın yapısını gösterir. (örneğin tekleme, oksijen sensörü, vb.) Çoğu zaman arızanın sebebini anlamak ve soruna hangi parçanın yol açtığını anlamak için daha fazla tanı gerekir. Arıza kodundan yola çıkarak adım adım ilerlemek ve çeşitli testler yapmak işi kolaylaştırır.

Örneğin, motor arıza lambasının yandığını ve P0130 hata kodunu ürettiğini varsayalım. Bu oksijen sensörlerinden birisinde bir sorun olduğunu gösterir. Arızanın kaynağı sensörün kendisi olabileceği gibi, gevşemiş bir konnektör veya kablo sorunları da olabilir. Sensörü değiştirmeden önce kabloları ve bağlantıları kontrol etmeniz gerekir. Bir başka örnek ise, P0301 hata kodu 1. silindirin arızalı olduğunu söyler. Altta yatan sebepler arasında arızalı bir buji, buji kablosu, ateşleme bobini, kirli veya arızalı bir enjektör ya da sıkıştırma ile ilgili problemler olabilir. Supaplar, sızdıran kafa contası vb. sorunlarda olasılıklar arasındadır. Gördüğünüz gibi tek bir arıza koduna sebep olan parça listesi oldukça uzayabiliyor. Bu nedenle herhangi bir parçayı değiştirmeden önce hatayı doğru teşhis etmek uzmanlık gerektiren bir iştir.

Rastgele bir tekleme arızasını gösteren P0300 arıza kodunun teşhis edilmesi oldukça zor bir işlemdir. Genellikle hava/yakıt karışımının hatalı olduğunu gösterir. Herhangi bir hava kaçağından, kirli yakıt enjektörüne, ateşleme bobini arızasına, kablo sorunlarına veya sıkıştırma ile ilgili problemlere kadar hataya sebep olan olasılıklar oldukça fazladır. Bu gibi durumlarda verilecek en güzel tavsiye, aracınıza doğru arıza teşhisi koyabilecek uzmanlığa sahip servislere götürmenizdir.

Bazen, PCM sistemi bir arıza kodu oluşturur fakat gerçekte bir sorun yoktur. OBDII sistemi aşırı hassas olduğunda veya fabrika yazılımında bir sorun olduğunda bu gibi durumlar ortaya çıkabilir. Örneğin, bazı 3.8 motora sahip GM araçları EGR valfinde arıza olduğunu gösteren P1406 hata kodunu oluşturur. EGR valfinin değiştirilmesi bu arıza ışığının sönmesini sağlamaz. Burada yapılması gereken EGR valfini değiştirmek değil, PCM'nin en güncel yazılım ile yeniden programlanmasıdır. Araç üreticileri bu gibi arızaların düzeltilmesini sağlayan güncellemeleri web sitelerinden sık sık yayınlamaktadır.

 

Motor Arıza Kodları Nasıl Silinir?

Arıza devam ettiği sürece Motor Arıza Lambası yanmaya devam eder. Eğer arıza üç kez ardı ardına tekrar etmezse ışık sönecek fakat üretilen arıza kodu PCM'de saklanmaya devam edecektir. Arıza, 40-50 çalıştırma işlemi sonrasında tekrarlamazsa kod bellekten silinecektir. Motor Arıza Lambasını söndürmenin ve arıza kodlarını silmenin en iyi yolu bir tarama aleti kullanmaktır. Bu aletlerin çoğunda "Kodları Temizle?" yazan bir menü seçeneği vardır. Düğmeye bastığınızda veya seçeneği seçtiğinizde, kodu PCM hafızasından siler. Bu sizi sıfır noktasına geri götürür. Silmeden önce bu arıza kodlarını biryere not etmeniz önerilir. Eğer Motor Arıza Lambası tekrar yanarsa (bu sistemde ciddi bir arıza olduğunda meydana gelir) önceki kodlarla karşılaştırın.

Genellikle emisyon arızalarının aracın çalışma şekli, sürüşü ve davranışlarında bir etkisi olmaz. Yani bu tip arızaları görmezden gelmeniz tamamen size bağlı. Ancak sorunu gidermeden aracınızı emisyon testine soktuğunuzda muhtemelen sınıfta kalacaksınız.

1995 ve öncesi OBDII teknolojili eski araçlarda, akünün bağlantısını keserek PCM'de ki hata kodlarını silebilirsiniz. Akü kablosunun 10 saniye çekilmesi ve ardından tekrar takılması PCM'yi sıfırlar. Ancak PCM'ye tanımlanmış diğer ayarlarda silinecektir. Örneğin, aracın rölanti, radyo, hafıza koltukları, aynalar, vb. elektronik ayarlarını kaybedebilirsiniz. Bu nedenle bu kodları silmek için yalnızca tarama aleti kullanmanız önerilir.

Arıza lambasını tetikleyebilecek sorunların listesi oldukça uzundur. Örneğin, emisyon ile ilgili sorunlar, gevşek bir gaz kapağından, arızalı bir yakıt enjektörüne kadar herhangi bir parçanın bozulması lambayı yakabilir.

En çok yaşanan sorunlar

• Islak bir motor
• Conta yanığı
• Arızalı oksijen sensörleri
• Aşınmış buji veya buji kabloları
• Gevşemiş yada kırılmış hortumlar ve manifoldlar
• EGR valfi kirlenmesi
• Yakıt enjektör arızaları, sıkışmış enjektör o-ringleri

Motor arıza lambası yanarsa, arızaya karşılık gelen güç aktarım kontrol modülünde (PCM) bir diyagnostik hata kodu (DTC) kaydedilir. Bazı sorunlar birden fazla hata kodu oluşturabilir. Bu hata kodu arıza tespit cihazı ile silinsede sorun giderilmediği taktirde tekrar aynı hatayı verecek, arıza lambasını yakacaktır.