Fren Arızaları ve Sorunlarına Genel Bakış
En sık yaşanan fren arızaları nelerdir? Araç frenlerinde yaşanan sorunlar ve nedenleri. Fren pedalı, titreme, fren sesi, aracın çekmesi ve hidrolik yağı ile ilgili sorunlar.
Fren sorunları genellikle bir tamire veya yedek parçaya ihtiyacınız olduğunu gösterir. Frenlerde en çok karşılaşılan sorunlara hep beraber hızlıca bir göz atalım.
Eksik Fren Sıvısı
Bu arıza genellikle bitmiş disk fren balatalarını veya fren sisteminde meydana gelen bir kaçağı işaret eder. Eğer "Fren Uyarı Işığı" da yanıyorsa sorun büyük olasılıkla bir kaçaktır. (Ana silindir haznesinde sıvı seviye sensörü varsa, "Fren Uyarı ışığı" da yanar.) Sızıntı tehlikelidir çünkü frenlerin tutmamasına neden olabilir. Fren kaliperleri, tekerlek silindirleri, ana silindir, fren hortumları ve hatları kontrol edilmelidir. Kaçağa neden olan arızalı parçalar değiştirilmelidir. Sızıntı giderilinceye kadar aracınızı kullanmamalısınız.
Düşük Fren Pedalı
Arka kampana fren balata ayarlayıcıları paslanmış veya yapışıyorsa ve balata aşınmalarını telafi etmiyorsa fren pedalı düşer. Arka kampana frenlerini ayarlamak pedalı normal konuma getirir. Ancak, ayarlayıcılar temizlenmezse veya değiştirilmezse, balata aşınmaya devam ettikçe sorun geri gelecektir. Pedalın düşük olmasının diğer nedenleri ise fren balatalarının bitik olması ve hidrolik kaçağıdır.
Yumuşak Veya Hafif Fren Pedalı
Bu duruma genellikle hidroliğin azalması veya kaçırması sonucu fren sisteminde meydana gelen hava neden olur. Pedalın yeniden sertleşmesini sağlamak için tüm fren sisteminin havasını almak ve eksikse hidroliğini tamamlamak gerekir. Diğer olası sebep ise frene basıldığında "balon" yapan fren hortumudur.
Aşırı Sert Fren Pedalı
Genellikle kampanalı fren sisteminde pabuçların ayarsız olması bu soruna yol açar. Ayrıca fren servosunun arızalı olması da pedalı sertleştirir. Diskli frenlerde ise kaliper pistonunun sıkışması sonucu pedal sertleşebilir. Tehlikeli bir durumdur çünkü frene basmak oldukça zorlaşır. Pedalı birkaç kez pompalamak frenin daha iyi tutmasına yardımcı olabilir. Ancak bir an önce sorunu teşhis etmeniz ve düzeltmeniz gerekir.
Fren Pedalı Zemine Doğru İniyor
Bu durum trafik lambalarında dururken ve ayağınızı fren pedalına bastığınızda oluşabilir. Fren pedalı yavaşça aşağı doğru iniyorsa, ana silindir basınç kaçırıyor demektir. Potansiyel olarak tehlikeli bir durumdur çünkü yıpranmış bir ana silindir veya hidrolik sistemindeki bir sızıntı frenlerin tutmamasına neden olabilir.
Fren Pedalında Titreşim
Fren disklerinin eşit olmayan şekilde aşınmasını gösterir. Disklerin torna ile düzeltilmesi veya yenisi ile değiştirilmesi gerekir. Poyrada pas veya kir olup olmadığını kontrol edin. Pas ve kir, disk ile poyra arasındaki temasın zayıflamasına ve diskin aşınmasına neden olur. Ayrıca konumlandırma vidasını çok şiddetle sıkmak, fren uygulanması sırasında titreşimlere neden olur. Ayrıca poryanın kendisinde aşınma olup olmadığını kontrol edin. Porya göbeklerinde eğrilik varsa titreşim kaçınılmazdır.
Frene Basınca Gürültü ve Kazıma Sesi
Fren balatalarının bitmesi sonucu metal-metale sürter ve bir kazıma sesi çıkarır. Aracınızın fren balatasını değiştirmesini oldukça geciktirmişsinizdir. Bu durumda aracı kullanmak tehlikelidir. Bir an önce bir tamirciye gidip balataları değiştirmeniz gerekir. Balatalar ile birlikte disklerin de traşlanması gerekebilir.
Fren Sesi
Disk fren balataları ile kaliper veya balatalar ve disk arasındaki titreşimlerden kaynaklanabilir. Daha sert yarı metalik fren balataları, seramik fren balatalarından daha sesli olma eğilimindedir. Eski balataları yenileriyle değiştirerek ses ortadan kaldırılabilir. Seramik balatalar genellikle en sessiz olandır, ancak bazı araçlar için mevcut olmayabilir. Ses yoğunluğunu şimlerle azaltmayı değerlendirin veya ses azaltma özellikli fren balataları kullanın. Disklere bir tür aerosol fren sesi kesici sprey püskürtülmesi veya balataların arkasına az miktarda yüksek ısıya dayanıklı fren gresinin (asla normal gres yağı sürmeyin) uygulanması sesin bastırılmasına yardımcı olabilir.
Fren Sürtmesi
Bu durum direksiyonun sağa/sola çekmesine ve artan yakıt tüketimine neden olur. Sabit sürtünme aynı zamanda fren balatalarını, disklerini çabuk aşındıracak ve frenlerin ısınmasına neden olacaktır. Frenlerin aşırı ısınması fren etkisini azaltır ve fren pedalının düşmesine sebep olur. Fren sürtmesi, kampanalı frenlerde geri getirme yaylarının kırılması ve zayıflamasından kaynaklanabilir. Ayrıca, sıkışmış veya aşınmış fren kaliperi, uzun bağlantı civataları, arızalı fren balata ayarlayıcıları, sıkışmış el freni gibi etkenler de fren sürtmesine yol açar. Balataların düzensiz aşınması size bu konuda bir fikir verebilir.
Frene Basınca Aracın Sağa/Sola Çekmesi
Frene basınca aracınız aniden bir tarafa çekiyorsa dengesiz bir frenleme olur. Bu genellikle ön frenlerin düzgün çalışmadığını gösterir. Frene basınca aracın çekmesi, fren balataların ıslanması veya yağlanmasından kaynaklanabilir. Islanmışsa kendiliğinden kurur ve bir süre sonra sorun geçer. Ancak yağlanmışsa temizlenmesi ve gerekiyorsa değiştirilmesi gerekir. Hidrolik yağ kaçakları da yeterli basınç ve fren kuvveti oluşturmaz. Bu durum da çekme meydana gelebilir. Lastik basınçlarının eşit olmaması, farklı sürtünme katsayılarına sahip pabuçların kullanılması da aracın bir yana çekmesine yol açar. Aracın frenine basıldığında en çok sürtünmeyi oluşturan tarafa doğru çeker. Fren hortumlarında tıkanıklık ve borularında ezilme varsa bu da çekmeye yol açar. Rot ayarlarının bozuk olması da aracın çekmesinin bir başka sebebidir.
Aşırı Hassas Fren Pedalı (Fren Kapması)
Fren kapması, frenlerin çok hassas olması durumudur. Sürücü, frene ayağıyla çok az kuvvet uygular fakat araç gereğinden fazla yavaşlar ya da durur. Fren kapması, kampana ve disklerin aşınmasından kaynaklanabilir. Disklerde boşluk oluşmuş ve yalpalanma meydana gelmiştir. Tekerlek yuvaları da kontrol edilmelidir. Fren hidrolik yağının balatalara bulaşması, balataların yağlanması da soruna yol açabilir. Fren servosunun arızalanması ve yanlış balata kullanımı da diğer seçenekler arasındadır.
