Akü Nedir? Akü Bakımı Nasıl Yapılır?

Akü nedir? Akü bakımı nasıl yapılır? Akünün görevi nedir? Akü kontrolünde nelere dikkat etmek gerekir?

Akü Nedir?

Elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depolayan ve gerektiği zaman bu depoladığı kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren cihaza akü denir. Akülerin yapısı elektrokimyasal hücrelerden meydana gelmiştir. Bu hücrelerin içinde pozitif, negatif elektrotlar ile ayıraç bulunmaktadır. Akülerin alaşımları nikel-kadmiyum ya da nikel-demir bileşiklerinden oluşmaktadır.

 

Akünün Görevi Nedir?

Herhangi bir aracın en önemli bileşenlerinden biri olan araç aküsünün ana rolü, motorun çalışabilmesi için marş motoruna ilk hareketi vermektir. Motor çalışmadığı zamanlarda ışıklar, fanlar, radyo ve elektronik bileşenler gibi aksesuarlara da güç sağlar. Ayrıca, voltaj ve amperaj dengelemesi sayesinde yüksek devirlerde alıcıların zarar görmesini önler.

 

Akü Bakımı Nasıl Yapılır?

Günümüzde daha çok kapalı sistem akü kullanımı tercih edilmektedir. Akünün kullanımı ister açık sistem ister kapalı sistem olsun mutlaka belli aralıklar ile kontrollerinin yapılması gerekir. Akünün kontrolleri arabanın kullanım şartlarına göre değişse de genel olarak en az 6 ayda bir yapılmalıdır. Ticari araçlarda bu kontroller 3 ayda bir olmalıdır.

Akü bakımında ilk kontrol edilecek olan yer akünün kutup başı kısmıdır. Kontrollerde kutup başlarında oksitlenme göze çarpıyorsa bu oksitlenme durumu sıcak su yardımıyla temizlenir. Aracın oksitli bir şekilde kullanılması ileri de kutup başlarında erimelere ve enerji iletilmesinde sorunların çıkmasına neden olur.

Akü sabitleme aparatının sıklıkla kontrol edilmesi gerekir. Özellikle de ağır vasıtalar ve traktörler için bu kontroller oldukça büyük önem taşır. Akü sabitleme aparatının gevşemesi ya da çıkması sonucu akü kutup başlarında erimeler, kutuda aşınmalar görülür.

Araçta kullanılan akü açık sistem ise hücrelerde bulunan elektrolit seviyesi ile yoğunluk değerleri mutlaka kontrol ettirilmelidir. Bir parmak üstünde olacak şekilde seviyeler ayarlanmalıdır. Seviyede herhangi bir eksilme görülüyorsa sadece saf su eklenerek seviye dengelenmelidir. Eğer akü içinde bulunan hücreler aşırı doldurulursa aracın sarsılması durumunda hücre içindeki aşırı sıvı dışarı çıkacak ve bu durumda kablo ve bağlantılar zarar görecektir. Bundan dolayı hücreleri gereğinden fazla doldurmamak gerekir.

Kapalı sistem akülerde yoğunluk seviyelerinin ölçümleri mümkün değildir. Bunun yerine akünün voltaj değeri ölçülür ve bir fikir sahibi olunur. Eğer akü voltaj değeri 12.4 voltun altında seyrediyorsa o zaman aküye redresör şarj işlemi yapılmalıdır. Aküyü araç üzerinde şarj yaparsanız voltaj değeri yüksek çıkacaktır. Burada yapılması gereken akünün bir süre dinlendirilmesidir. Ya da başka bir alternatif olarak aracın far aydınlatmasını beş dakika açıp, akü dinlendirildikten sonra ölçümün yapılmasıdır.

 

Akü Kontrolünde Nelere Dikkat Edilmeli?

• Sıvı hizasının asla plaka hizasının altına düşmesine izin verilmemelidir.
• Yaz aylarında sıvı kullanımı daha fazla olacağından kontroller daha sık olmalıdır.
• Aküde kısa devreye neden olacak hiçbir şeye olanak vermemek gerekir. Bu nedenle akü üzerinde herhangi metal bir alet bırakılmamalıdır.
• Ani sıcak, soğuk ve ateş durumları tehlike yaratabilir. Bir patlama ile karşılaşılabilir.
• Akünün sabitlenmesi iyi yapılmalıdır. Böylelikle sarsıntılardan etkilenmeyecektir.
• Akünün gözlerinde bulunan tapaların havalandırma deliklerinin açık olduğundan emin olunuz.
• Akü kutup başlarını oksitlenmeden korumak için vazelin ya da gres yağı kullanın.
• Aküye yağ ve yakıt bulaşmamalıdır.
• Aküleri bağlarken ilk olarak pozitif uç daha sonra negatif uç takılır. Sökülürken ise bu işlemin tam tersi yapılmalıdır.
• Sıvı ekleneceği zaman akü seviyelerine dikkat edilmelidir.
• Dolu aküleri şarjda bırakmamak gerekir.