Fren Servosu Nedir? Fren Servosu Arızası Nasıl Anlaşılır?
Fren servosu (Westinghouse/Hidrovak) nedir? Fren servosu arızası nasıl anlaşılır? Fren servosu nasıl çalışır? Fren servosu arıza belirtileri nelerdir? Fren servosu ne zaman değiştirilir?
Fren Servosu Nedir?
1960'ların sonlarında elektrikli frenler standart hale gelene kadar, birçok sürücü aracı durdurmak için yalnızca bacak kaslarına güveniyordu. Eski şoförler bilir ki, bazı acil durumlarda fren pedalına iki ayakla birden yüklenilirdi. Hidrolik direksiyonlar ve havalı frenler sürüşü çok daha zahmetsiz hale getirdi. Bir otomobilin normal fren sistemine yapılan bu ekleme, sürücülerin fren yaparken daha az kuvvet uygulamasına yardımcı oldu. Böylece sürüş konforu ve güvenliği çok daha keyifli bir hale geldi.
"Westinghouse" ya da "Hidrovak" olarak da adlandırılan fren servosu, fren sisteminin kalbidir. Fren pedalına bastığınızda uygulanan kuvveti 5 kata kadar çoğaltarak aracı durdurmak için gereken eforu azaltır. Sürücüye yumuşak bir fren pedalı sağlayarak, hassas ve etkili bir frenleme deneyimi yaşatır.
Fren Servosu Nasıl Çalışır?
Fren servosu teknolojisine geçmeden önce normal frenlerin nasıl çalıştığını anlamakta fayda var. Bu oldukça basit bir sistemdir. Fren pedalına basıldığında, itme çubuğu, hidrolik sıvı ile dolu ana silindire basınç uygular. Bu basınç, ana silindir içindeki fren hidroliğini, fren hatlarından kalipere doğru iter. Bu işlem kaliper içindeki pistona basınç uygular ve fren balatalarını disklere doğru bastırır. Ortaya çıkan sürtünme kuvveti aracın tekerleklerinin durmasına neden olur.
Fren servosu, fren pedalı ile fren ana merkez silindiri arasında konumlandırılmıştır. Üzerinde fren hidrolik rezervuarı bulunur. Temel olarak, motorun emme manifoldunda oluşan basıncın bir kısmını fren pedalına aktarır. Tabi bu benzinli araçlarda böyledir. Dizel araçlarda, vakum oluşturmak için motor tarafından tahrik edilen bir hidrolik pompa bulunur. Fren pedalına bastığınızda, emme manifoldundan veya hidrolik pompadan gelen basınçlı hava, fren servosuna gider.
Fren servosunun içinde, iki tarafı birbirinden ayıran, kauçuk malzemeden yapılmış bir diyafram (bazı araçlarda iki tane) bulunur. Pedalın tarafında olan bölme "basınç odası", ana silindir tarafında olan bölme ise "vakum odası" olarak adlandırılır. Bölmeleri birbirine bağlayan ve kanalı kapatan bir valf bulunur. Frene basılmadığı taktirde her iki bölmenin basıncı birbirine eşittir. Fren pedalına basıldığında, itme çubuğu valfi itekler ve kanalı açarak atmosferik basıncın vakum odasına girmesine izin verir. Bölmelerdeki basınç farkı, diyaframı ve fren ana silindirinin piston çubuğunu itekler ve hidrolik sıvıyı harekete geçirir. Bu eylem, aracınızın tamamen durmasına yardımcı olur. Frenleme bittiğinde, odalar yeniden birbirinden ayrılır ve ve içlerindeki basınç eşitlenir.
Fren Servosu Arıza Belirtileri
Fren servosu, aracınızın güvenliğini artırır; ancak herhangi bir arabanın parçası gibi, zamanla aşınabilir ve arızalanabilir. Aracınızın fren servosu arızalandığında bir veya daha fazla işaret fark edebilirsiniz. Arızalı bir fren servosunun en yaygın işareti sert bir fren pedalıdır. Diğer bir yaygın işaret ise frenleme sırasında motorun durmasıdır. Bunun nedeni; Düzgün çalışan bir fren servosu belirli bir miktarda basınçlı havanın girmesine izin verir. Arızalandığında ise aşırı miktarda havanın girmesine neden olabilir. Emme manifoldunda yeterli hava yoksa motor durabilir.
- - Fren pedalının sertleşmesi
- - Fren mesafesinin uzaması (Bunun nedeni, fren ana silindirinden vakum odasına giren hava kabarcıkları olabilir.)
- - Fren pedalının zeminden daha yüksek olması (Bu durum, vakumun pedalı dışa itmesinden kaynaklanır.)
- - Frene basınca motorun stop etmesi ve tıslama sesi (fren servosu sızdırmaya ve kaçırmaya başladığında meydana gelir.)
- - Fren hidroliği sızıntıları
- - Gösterge panelinde ABS, çekiş kontrol sistemi ve denge kontrol sistemi gibi arıza lambalarının yanması.
- - Sızdıran bir fren servosu motorun zayıf çalışmasına ve motor arıza ışığının yanmasına da neden olabilir.
Fren Servosu Ne Kadar Dayanır?
Fren servosunun belirlenmiş bir ömrü yoktur ve genellikle aracın ömrü kadar dayanacağı var sayılır. Fren servosunun hasar görmesine ve değiştirilmesine neden olabilecek bazı faktörler vardır. Hidrofor bozulduğunda aracınızın size verdiği işaretleri fark etmek ve gerekli kontrolleri yaptırmak fren servosunun ömrünü uzatmaya yardımcı olabilir. Genellikle, bu parça rutin bakım prosedürünün bir parçası olarak tamirciler tarafından kontrol edilmez, yalnızca bir arıza durumu olduğunda fark edilir.
Çoğu zaman hidroforun değiştirilmesinin nedeni sızıntı yapan bir ana silindirdir. Silindirden gelen sıvı, fren servosuna sızabilir ve çeşitli arızalara neden olabilir. Sızıntıları fark ettiğinizde bir tamirciye kontrol ettirmek, hidrofora verilen hasarın azalmasına yardımcı olabilir.
