Triger Kayışı Koparsa Ne Olur?

Triger kayışı neden kopar? Triger kayışı koparsa ne olur? Triger kayışı ne zaman değiştirilir? Triger kayışı nedir ve ne işe yarar?

Triger Kayışı Nedir?

Motorlarda, krank milinden, eksantrik miline hareket ileten, krank mili ile eksantrik milin hareket zamanlama senkronizasyonunu sağlayan kayışa Triger kayışı denir. Esas olarak, motorun üst yarısını (silindir kafası, valfler) alt yarısı (karter, piston) ile senkronize halde tutar.

“Timing Belt” yani zamanlama kayışı ve “Camshaft Belt” Egzantrik mili kayışı olarak adlandırılmaktadır. Motorun tasarımına göre pek çok durumda devirdaim pompası da hareketini triger kayışından alır.

Bir triger sistemi, kayış, gergi bilyası ve devirdaim pompasından oluşur. Değişim zamanı geldiğinde hepsi aynı anda değiştirilmelidir. Kullanılan parçalardan birisi bile arızalansa, senkronizasyon bozulacağı için set olarak değiştirilmelidir. Aksi taktirde değişen parça diğer parçaların dağılmasına sebep olacaktır.

Bir aracın triger kayışı koparsa sürücüyü yolda bırakır ve bir çekici tarafından yerinden kaldırılır. Triger kayışının kopması motorda ağır hasar ve binlerce liralık tamir faturaları anlamına gelebilir.

Triger Kayışı Neden Kopar?

Triger kayışı genellikle iki nedenden dolayı kopar.

Yaş / Kilometre

Triger kayışı genellikle kauçuk malzemeden yapılır. Motordaki dişlileri, kasnakları kontrol etmek için kayışın bir tarafı dişlidir. Yıla ve kilometreye bağlı olarak, motor içindeki ısınma ve sürtünme nedeni ile kauçuk malzeme zamanla aşınır. Lastik dişler aşınabilir ve artık dişlileri kavrayamaz. Bu genellikle triger kayışının kaymasına ve motora zarar vermesine neden olur.

Triger kayışı aşırı gerilme ile zamanla çatlamaya başlayabilir. Malzeme çatladığında, kayışta kopma riski daha yüksektir.

Devirdaim Pompası Kitlenmesi

Devirdaim pompası hareketini triger kayışından alır. Devirdaim pompası bir arıza durumunda kitlendiği taktirde triger kayışını koparacak kadar güçlü bir kuvvet oluşturur.

Devirdaim pompasının kitlenmesi genellikle soğutma sisteminde meydana gelen bir problemden kaynaklanır. Bu nedenle soğutma sisteminin bakımları düzenli olarak yaptırılmalı ve mutlaka antifiriz kullanılmalıdır. Düzenli yapılacak kontroller triger kayışındaki erken aşınma ve yıpranmaları saptamanızı sağlar.

Triger Kayışı Ne Zaman Değiştirilir?

Triger kayışının ömrü 90.000 ile 160.000 kilometreye kadar çıkabilir. Ancak ülkemizde işi garantiye almak için genellikle aracına göre 60.000, 80.000 veya 100.000 kilometre aralığında değiştirilir. Önerilen aralığı aracınızın bakım programında bulabilirsiniz. Kilometre dolmasa bile kayış 4 yılda bir mutlaka değiştirilmelidir. Bu durum bazı araçlarda 5 yıla kadar çıkabilmektedir.

Triger Kayışı Koparsa Ne Olur?

İki tip motor zamanlaması konfigürasyonu vardır: interference ve non-interference. Interference tip bir motorda supaplar, pistonlar ile aynı silindir içerisinde bulunur. Triger kayışı koptuğu taktirde supapların zaman aralıkları bozulur. Zamanlaması bozulan supaplar kapalı olması gerekirken açık kalır. Açık kalan supaplara pistonlar çarpar ve eğilmesine sebep olur. Bu çarpma sonucu pistonlarda hasar görür. Kopan parçalar yanma odasına düşerek silindir bloğuna zarar verir. Bu durumda motorun komple rektefiye görmesi gerekebilir.

Non-interference bir motorda, pistonlar ve supaplar aynı alanı işgal etmez, bu nedenle triger kayışı kopsa bile supaplarda veya silindir bloğunda bir hasar meydana gelmez. Yeni bir kayış takılarak yola devam edilir.