EDC Şanzıman Nedir ve Nasıl Çalışır?

EDC şanzıman (Efficient Dual Clutch / Verimli Çift Kavramalı Şanzıman) nedir? EDC şanzıman nasıl çalışır?

EDC (Efficient Dual Clutch / Verimli Çift Kavramalı Şanzıman), Fransız otomobil üreticisi Renault tarafından sunulan yeni nesil otomatik şanzımanın kısaltmasıdır. İlk kez 2010 yılında tanıtılan EDC şanzıman, çift kavramalı tiptedir (Dual Clutch) ve Volkswagen'in DSG şanzımanı ile rekabet eder.

EDC kısaltmasındaki "E", "Efficient" yani "Verimli" anlamına gelir. Elektronik olarak yönetilen şanzıman, esnek ve enerji açısından verimli bir sürüş deneyimi sunmak için sürücünün sürüş davranışına sürekli olarak adapte olur.

EDC şanzıman, çift kavrama prensibine dayanmaktadır. Yani 1-3-5 vitesleri için bir kavrama 2-4-6 ve geri vites için diğer bir kavrama sistemi olup bir sonraki vites hazırda beklemektedir. Bu, torku kesmeden ve sarsmadan bir vitesten diğerine son derece hızlı geçiş sağlar. Bu tip şanzımanlarda tork konvertörü bulunmaz. ECU, çeşitli sürüş parametrelerine göre, yol şartları, sürücünün uyguladığı gaz miktarı ve motor gücünü optimize ederek ideal vitesi seçer. Herhangi bir otomatik şanzımanda olduğu gibi (+/- vites kontrolü) sürücü sistemi istediği zaman kontrol edebilir.

Çalışma prensibi şöyle özetlenebilir: Şanzıman dişlileri senkromeçlerle birbirine geçer. Her biri bir kavramaya bağlı olan ve iki adet kamalı mil üzerinde hareket eden bu dişliler, sistemin işlemcisinden gelen komutla yönlendirilirler. Dişlilerden biri istenen kavramada iken diğeri bir üst kavramada bekler. Bu da sarsıntısız geçişi kolaylaştırır.

Günümüzde, her araç tipine uygun 4 farklı tipte EDC şanzıman bulunmaktadır. İki adet 6 vitesli versiyonun yanı sıra iki adet 7 vitesli versiyonu mevcuttur. Bunlardan ikisi, torku oldukça sınırlı olan (300nm'den az) küçük motorlar için, kuru tip kavrama ile donatılmıştır. Diğer ikisinde, daha fazla torku kaldırabilen (450nm'ye kadar) ıslak tip çift kavrama bulunur. Bu iki tip şanzıman Megane IV RS, Talisman, Espace, Renault Sport gibi torku ve gücü yüksek modellerde kullanılır.

EDC, klasik bir otomatik şanzımandan ortalama 30g/km daha az CO2 salgılamaktadır. 2010 yılında piyasaya çıkmasına rağmen, bugün piyasadaki en güvenilir otomatik şanzımanlardan biri olarak kabul edilir. EDC şanzımana, son yıllarda talep oldukça artmıştır.

Uzun yıllar klasik tork konvertörlü otomatik şanzıman kullanan Renault, EDC şanzıman ile oldukça iddialı. EDC şanzıman, önden çekişli (enine motor yerleşimli) araçlar için tasarlanmıştır. Bu nedenle motoru uzunlamasına yerleştirilmiş bir araca uygulanması mümkün değildir.

EDC otomatik şanzıman, üretimini sağlayan Alman üretici Getrag ve Magna tarafından ortaklaşa geliştirildi. İlk çift kavramalı şanzıman olan, Volkswagen grubunun DSG robotik şanzımanından esinlenmiştir. Uzmanlar, sportif sürüşte Volkswagen'in DSG şanzımanına göre daha yavaş ancak normal sürüş şartlarında ekonomik ve optimize edilmiş yönetimi sayesinde daha iyi olduğu konusunda hemfikirdir.