Hidrolik Debriyaj Havası Nasıl Alınır?
Hidrolik debriyaj havası nasıl alınır? Debriyaj sistemi neden hava yapar? Debriyaj pedalı neden yumuşar?
Aracınızdaki debriyaj sistemi fren sistemine benzer şekilde çalışır. Çoğu sistem, çalışma sıvısı olarak fren sıvısı kullanır. Debriyaj pedalı, hortumlar aracılığı ile yardımcı silindire bağlanır. Pedala basıldığında, fren hidroliği ana silindirden yardımcı silindire akar ve debriyajı devreye sokmak için gerekli basıncı uygular. Bu sayede vitesler sorunsuzca değiştirilir.
Klasik bir otomobil veya kamyon kullanıyorsanız, manivela ile çalışan mekanik bir debriyaj sistemine sahipsinizdir. Bu sistemlerde, debriyaj pedalına bastığınızda baskı plakasını harekete geçiren bağlantı çubukları mevcuttur. Yeni taşıtlar hidrolik debriyaj sistemi kullanır. Çünkü kurulumları çok daha kolaydır ve daha az yer kaplarlar. Ayrıca baskı plakası aşındıkça ayar gerektirmezler. Hidrolik debriyaj sistemleri vites değiştirmek için daha fazla kolaylık ve konfor sunar. Çoğu hidrolik debriyaj sisteminde ekstra bir ana silindir bulunur. Ancak bazı araçlar hem fren sistemi hem de debriyaj sistemi için aynı ana silindiri kullanır.
Araç sıvılarının değiştirilmesi gibi rutin bakım işlemlerinde veya yardımcı silindiri değiştirmek gibi tamir işlemlerinde hidroliğin boşaltılması gerekir. Hidrolik sistemi her açtığınızda hava kabarcıkları oluşur ve sistemin düzgün çalışmasını engeller. Bu nedenle havasının alınması gerekir.
Sistemde hava varsa; debriyaja bastığınızda hava kabarcıkları sıkışacak, ana silindirden yardımcı silindire gönderilen sıvının çoğunu emecek ve yardımcı silindirin görevini yapmasını engelleyecektir. Yardımcı silindirde gereken sıvı basıncı oluşmazsa, debriyaj pedalınız gerektiği kadar sertleşemeyecek bu da vites değişimlerini zorlaştıracaktır.
Hidrolik Debriyaj Sisteminin Havası Nasıl Alınır?
Debriyaj sisteminin havasını almak, hidrolik sıvının bir kısmını boşaltmak anlamına gelir. Debriyajda bir sıkıntı yaşamadığınız sürece bu işlemi uygulamanıza gerek yoktur. Debriyaja bastığınızda pedal aşağı düşüyorsa ve vites değiştirirken zorlanıyoranız, muhtemelen debriyaj sistemindeki havadan kaynaklanıyordur. Bu işlem sadece manuel şanzımanlı araçlarda uygulanır.
İlk olarak haznedeki hidrolik seviyesini kontrol ediniz ve eksikse aynı tip sıvı ile tamamlayınız.
Debriyaj sisteminden havayı çıkarmak için, havayı yardımcı silindir üzerindeki boşaltma valfine giden sıvı hattına doğru itmeniz veya çekmeniz gerekir. Öncelikle hava alma valfindeki nipele bir hortum takmalısınız. Şeffaf bir hortum kullanırsanız (akvaryum hortumu, serum, vb. gibi) tüm havanın sistemden çıkışını görmek kolay olabilir. Sistemdeki sıvıyı ve havayı boşaltmanın en kolay yolu bir vakum pompası kullanmaktır. Hidrolik haznenin kapağı sıkıca kapalı olmalıdır. Boşaltma valfinden, hava kabarcıkları bitene kadar vakum pompasını pompalayın. Vakum pompanız yoksa bir arkadaşınızdan yardım isteyin. Arkadaşınız boşaltma valfi kapalıyken debriyaj pedalını birkaç kez pompalasın ve ardından sonuna kadar basılı tutsun. Anahtarınızı alın ve boşaltma valfi vidasını yaklaşık yarım tur açın. Tahliye vanasından çıkan sıvıyı ve havayı görmeli ve tıslama sesini duymalısınız. Sıvı akışı azaldığında, debriyaj pedalına basılıyken boşaltma valfini sıkıca kapatın. Arkadaşınız debriyaj pedalından ayağını çeksin ve haznedeki hidrolik sıvıyı tamamlayın. Boşaltma valfinden hava kabarcığı çıkmayana kadar ve tıslama sesi bitene kadar bu işlemi tekrarlayın. İşlem tamamlandığında debriyaj pedalının sertleşmiş olması gerekir.
İşlem tamamlandığında boşaltma valfini kapatmayı unutmayın ve bir test sürüşü gerçekleştirin. Sıvının sızmadığından emin olmak için araç park halindeyken altına beyaz bir kağıt koyabilirsiniz. Eğer sıvı sızıntısı varsa boşaltma vanasını tekrar sıkmanız gerekir.
Bu işlem sırasında debriyaj sistemindeki sıvıyı asla tamamen boşaltmayın. Tamamen boşaltır ve tekrar doldurursanız sistemde daha fazla hava olur ve tüm işlemleri en baştan yapmanız gerekir.
İrfan Dölek
15-02-2022 | İstanbulDucato aracımda bir iki defa debriyaj aşağı düştü elimle yukarıya kaldırdığımda normale döndü. Yağ tamam sızıntı yok vites geçişleri normal. Bu arıza neden oldu ve tekrarlayacak mı?