Frene Basınca Neden Duman Çıkar?

Frenlerden neden duman çıkar? Frene basınca duman çıkmasının nedenleri ve sebepleri nelerdir? Frenlerin aşırı ısınması ve duman çıkması hangi arızalardan kaynaklanır? Frene basınca yanık kokusu neden olur?

Bu durum, özellikle yeni sürücüler için korkutucu bir senaryo olabilir. Frene basınca duman çıkması veya yanık kokusu kesinlikle iyiye işaret değildir. Peki ama bunun sebebi nedir?

Sürüş sırasında frenlerinizin neden duman çıkardığını merak ediyorsanız, bunun en yaygın nedenlerine göz atabilirsiniz.

 

Fren Pedalına Aşırı Basmak

Frenlerden duman çıkmasının sebeplerinden ilki, sürüş esnasında aracı yavaşlatmak için sürekli fren pedalına basmaktır. Bu durum, fren bileşenlerinin aşırı ısınmasına neden olur.

Eğer dik bir rampadan aşağı iniyorsanız, ayağınızı sürekli fren pedalında tutmanıza gerek yoktur. Aracı yavaşlatmak için ayağınızı sürekli fren pedalında tutarsanız, aşırı ısıya, yanık kokularına ya da ön veya arka tekerleklerin arasından duman çıkmasına neden olursunuz.

Çok uzun ve dik bir rampadan aşağı inerken hızınızı düşürmek için, frene basmak yerine aracı daha düşük bir vitese geçirebilirsiniz. Unutmayın ki, aşırı ısınan frenler, belli bir ısıya ulaştıktan sonra aracı iyi durdurmaz.

Sadece yokuş aşağı inerken değil, yüksek hızlarda yapılan ani ve uzun frenlerde, fren sisteminin aşırı ısınmasına ve verimden düşmesine neden olur. Frene basılıyken aracı sürmek de aynı durumun bir başka versiyonudur. Bu nedenle aşırı yüksek hızlardan ve gereksiz frenlerden kaçınılmalıdır.

 

Yeni Fren Balataları ve Diskler

Bazı (hepsi değil) yeni fren balataları, fren diskine alışana kadar dumandan ziyade yanık kokusu verebilir. Fren balatalarının çabuk alışması için şöyle bir yöntemi deneyebilirsiniz. Saate 50 km. hız ile 30 kez duracaksınız. Her duruş arasında 30 saniye bekleyeceksiniz. Ülkemizde pek bilinmese de bu yöntem 30 (mil) / 30 / 30 kuralı olarak geçer. Bazı üreticiler bu yöntemi yeni fren balataları için tavsiye etmektedir. Yeni fren balataları alıştırılmazsa, yanık kokusu duyulması normal bir durumdur. Duman ve yanık kokusu devam ederse, yapılacak en iyi şey tamircinin yolunu tutmaktır.

Sıkışmış Kaliper veya Fren Silindiri

Frenlerinizin aşırı ısınmasının yaygın nedenlerinden biri de arızalı veya sıkışmış bir kaliperdir. Hasar görmüş veya sıkışmış hortumlar ya da arızalı ABS valfleri, kaliper(ler)de sıvıyı hapsedebilir ve frenlerin aşırı ısınmasına neden olabilir.

Kaliper pistonlarının geri çekilmesine veya serbest konumlarına geri dönmesini engelleyen herhangi bir neden, ısı ve/veya dumanla birlikte çok fazla sürtünmeye neden olabilir. Aynı soruna sıkışmış bir tekerlek silindiri de sebep olabilir.

Fren yaparken aracınızın bir tarafa çektiğini veya frenlerle ilgili başka bir belirti fark ederseniz, büyük bir ihtimalle fren sisteminizde bir sorun vardır. Duman görmeyebilirsiniz ancak ısıyı hissedebilirsiniz. Bir tekerleğin yanına yaklaşırsanız, ondan yayılan ısıyı hissederseniz. Asla dokunmayın ve diğer taraftaki tekerleğin de sıcak olup olmadığını kontrol edin.

 

Tıkalı / Kısıtlı Fren Hortumları

Sıkışmış fren bileşenlerinin yanı sıra, frenlerin arıza yapmasına neden olabilecek başka bir şey de kısıtlı fren hortumlarıdır.

Diğer tüm araba parçaları gibi, bu lastik hortum da zamanla aşınır. Bu durum, bir veya her iki yönde fren hidroliği akışının engellenmesine neden olabilir. Ana silindirden fren tertibatına beslenen basınç 2.000-3.000 psi civarındadır. Bir taraftaki kısıtlı bir hortum, o tekerleğin karşı tekerleğe göre biraz daha geç durmasına neden olabilir. Bu da aracın bir tarafa çekmesine neden olur.

Bazı durumlarda, fren hortumundaki tıkanıklık, hortumun tek yönlü valf gibi çalışmasına neden olur. Örneğin, fren hidroliği ana silindirden kalipere başarılı bir şekilde gidebilir. Fakat herhangi bir kısıtlama nedeniyle ana silindire geri dönmesi engellenebilir. Bu da frenlerin sürekli uygulanmasına neden olarak aşırı ısınmaya ve frenlerin duman yapmasına neden olur.

 

Arızalı Fren Ana Silindiri, ABS ve Fren Ayar Valfi

Frene bastıktan sonra, fren hidroliği basıncının ana silindire geri dönmemesine neden olan arızalı bir bileşen, frenlerin aşırı ısınmasına ve duman çıkmasına neden olabilir.

Frene bastığınızda, fren pedalı yavaşça zemine doğru düşüyorsa, bunun nedeni arızalı bir fren ana silindiridir. Arızalı silindirin bir an önce kontrol ettirilmesi ve değiştirilmesi gerekir.

 

Park Freni Devredeyken Aracı Sürmek

Aracı durdurduktan sonra, kaymasını önlemek için park freni vardır. Park freni devredeyken aracı sürmek oldukça yaygın bir durumdur. Bunu uyarmak için gösterge panelinde fren uyarı ışığı bulunur. Fakat bazen yeterince dikkat edilmez. Ya da ışık bir kartvizitle kapatılmış veya ampulü yanmış olabilir. Park freni devredeyken aracı sürmek, arka fren balatalarını, tüm yayları ve fren kampanasını bozabilir. Aşırı durumlarda, fren sıvısı kaynayabilir. Kaynayan sıvıdaki hava kabarcıkları nedeniyle fren pedalı yumuşar ve süngerimsi bir hale dönüşür. Bu durum hem frenlerin tutmamasına, hem aşırı ısınmaya, hem de frenlerden duman çıkmasına neden olabilir.

Artık aracınızın frenlerinin neden duman çıkardığını öğrendiğinize göre, sorunu nasıl çözebileceğinize geçelim.  Bu noktada yapmanız gereken en iyi şey doğru teşhis için aracınızı servise götürmenizdir. Tamirciniz sorunu tam olarak belirleyecek ve arızayı sizin için çözecektir. Arızanın nedenine bağlı olarak fren bileşenlerinin değiştirilmesi gerekebilir.