Yakıt Filtresi Nedir? Ne Zaman Değişir? Arıza Belirtileri Nelerdir?
Yakıt filtresi nedir? Yakıt filtresi ne zaman değişir? Tıkalı yakıt filtresinin arıza belirtileri nelerdir? Yakıt filtresi nerede bulunur? Yakıt filtresi nasıl çalışır? Yakıt filtresinin faydaları nelerdir?
Yakıt Filtresi Nedir?
İçten yanmalı motorların yakıt sisteminde, kirletici maddelerin motora ulaşmasını önlemek için, genellikle bir yakıt filtresi kullanılır. Motorun iyi ve düzgün çalışması için kaliteli yakıt önemlidir. Motora gönderilen yakıtın temiz olması gerekir. Ama bu her zaman böyle olmaz. Genellikle, otomotiv yakıtları hem organik hem de inorganik maddeler ve parçacıklar içerir. Bu parçacıkların giderilmesi gerekir, aksi takdirde motorun performansı ve sağlığı etkilenir.
Yakıt filtresinin görevi, yakıtta bulunan partikülleri filtreleyerek enjektörlere ve yakıt hattına zarar vermelerini engellemektir. Filtrenin periyodik olarak değiştirilmesi gerekse de, çoğu tamirci ve sürücü bunu pek umursamaz. Taa ki filtre tıkanıp bir arızaya sebep oluncaya kadar. Yakıt filtresinin tıkanması çok ciddi arızalara ve motor sorunlarına neden olabilir.
Yakıt filtresi, yakıt hattına takılan basit bir parçadır. Genellikle, filtreleme elemanı içeren metal veya plastik bir kutudur. Filtre elemanının yapı malzemesi, yüksek kaliteli polyester ve selüloz liflerinden oluşur. İç filtre, pileli ve kat kat tasarlanmıştır. Pileli tasarım, emilebilirlik gücünü artıran büyük bir yüzey alanı sağlar. Depodan gelen yakıt filtreye girerek temizlenir ve motorda kullanıma hazır hale gelir.
Yakıt filtreleri, içten yanmalı motorların tarihi boyunca var olmuştur. İlk filtre tasarımları, o zamanın motorlarına uygun, küçük plastik kutulardı. Yakıt düşük basınç altında filtreden geçerek temizlendiği için teferruatlı ve yüksek mukavemetli bir parçaya ihtiyaç duyulmuyordu.
Günümüz araçlarında kullanılan filtreler biraz daha farklı tasarımdadır. Direkt enjeksiyonlu motorların devreye girmesiyle birlikte, yakıt sistemindeki yüksek basınç seviyelerine dayanabilecek bir filtreye ihtiyaç duyuldu. Modern filtre bu nedenle birçok yönden daha güçlüdür.
Dış kabuk daha iyi malzemeden yapılmıştır, filtrasyon ortamı daha sağlam ve korumalıdır ve tüm filtre tertibatı özel tahliye valfleri ile aşırı basınçtan korunur. Yaygın olarak sıralı yakıt filtreleri olarak bilinen bu filtreler, hem iç hem de dış olumsuz etkenlere dayanacak şekilde tasarlanır.
Yakıt Filtresi Nerede Bulunur?
Yakıt filtreleri genellikle yakıt pompası ile motor arasında herhangi bir yere monte edilir. Çoğu modern aracın yakıt deposunda bir filtre bulunur. Bazı yakıt filtreleri, yakıt pompasının içine entegre edilir. Daha eski araçlarda, yakıt hattına bağlıdır ve genellikle aracın altındadır. Bazıları, yakıt enjektörlerinden hemen önce motor bölmesinde bir yere monte edilmiştir. Bu nedenle yakıt filtresinin konumu, aracın markasına, modeline, üretim yılına ve yakıt sistemi tipine göre değişebilir. Yakıt borularını takip etmek sizi filtreye götürecektir. Aksi taktirde, araç daha yeni modeldir ve yakıt filtresi yakıt deposundadır.
Yakıt Filtresinin Faydaları Nelerdir?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi yakıt filtresinin görevi, yakıttaki kirletici partikülleri temizlemek ve motoru korumaktır. Yakıtın kirlenmesi genellikle nakliye, depolama ve dolum esnasında olur. Yakıt deposunun kendisi de pas ve boya parçacıkları gibi partiküller üretebilir. Yakıt deposundaki yoğuşma nedeniyle su damlacıkları da oluşabilir.
Yakıttaki kirletici maddeler, motor bileşenlerinin aşınmasına ve tıkanmasına neden olur. Günümüz araçlarında kullanılan enjektörlerin meme uçlarının çapı oldukça küçüktür ve yakıttaki herhangi bir pislik enjektörlerin tıkanarak arızalanmasına neden olabilir. Kirli yakıt, motor performansını önemli ölçüde düşürür. Yakıt verimli şekilde yanmayacak ve motor daha az güç üretecektir. Yakıtın tamamen yanmaması, emisyon artışlarına ve katalitik konvertör gibi sorunlara da neden olur.
Özetle, yakıt filtresi aşağıdakileri engeller:
- - Motor bileşenlerinin aşınmasını önler
- - Yakıt enjektör memelerinin tıkanmasını engeller
- - Yakıtı daha temiz hale getirerek iyi yanmasını sağlar. Bu da daha yüksek motor performansı demektir.
- - Emisyon değerlerini düşürür
- - Bazı yakıt filtreleri, içlerinden geçen yakıtı ısıtarak daha kullanışlı hale getirir. Bu da, özellikle dizel araçlarda motorun zor çalışması ve performans sorunlarını engeller.
Yakıt Filtresi Nasıl Çalışır?
İki ana tip yakıt filtresi vardır, spin-on tipi ve kartuş tipi. Spin-on yakıt filtreleri metal bir muhafaza içinde gelir ve basitçe vidalanır. Kartuş yakıt filtreleri, sabit, koruyucu bir muhafaza içinde bulunur ve yalnızca kartuşun kendisi değiştirilir.
Tipik bir yakıt filtresi, bir filtreden ve yakıtın giriş ve çıkışını sağlayan ağızlardan oluşur. Yakıt pompası yüksek basınç oluşturarak yakıtı iter ve filtreden kuvvetli bir şekilde geçişi sağlanır. Filtrasyon ortamı gözeneklidir. Gözeneklerin boyutuna bağlı olarak, partiküller süzülür ve yakıt enjektörlere doğru itilir.
Filtre elemanı ve mahfaza arasında küçük bir boşluk bulunur. Eğer yakıtın içinde su varsa, mahfazanın dip kısmında toplanır. Su yakıttan daha yoğundur, bu da neden dibe çöktüğünü açıklar. Mahfazanın altında bir vana bulunur. Altta biriken su vana açılarak tahliye edilir.
Özellikle dizel araçlarda kullanılan motorin, aynı zamanda motorun hareketli parçalarının yağlanmasını sağlar. Filtre tıkalıysa ve yakıta su sızarsa, motor bileşenlerinin aşırı ısınmasına ve aşınmasına neden olur.
Dizel motorlarda yakıt, iki aşamalı filtrelemeden geçer. İlk filtre, yakıt deposu ile yakıt pompası arasında yer alır. Bu filtre, 30 mikrona kadar partikülleri yakalama özelliğine sahiptir. Büyük partiküller bu filtrede toplanır. İkinci filtre ise yakıt pompası ile motor arasındadır. Bu filtre 10 mikrona kadar kirletici maddeleri yakalayabilir. Bu iki filtrasyondan sonra yakıtta partiküllerin bulunma olasılığı sıfıra yakındır. Tabii ki bakımları düzenli yapılırsa...
Yakıt Filtresi Ne Zaman Değiştirilir?
Neredeyse tüm yeni araçların, yakıt deposunun içinde bir yakıt filtresi bulunur. Aracınızda bu tür bir donanım varsa, filtreyi periyodik olarak değiştirme konusunda endişe etmenize gerek yoktur. Bu tip filtreler genellikle bakım yapılamaz olarak kabul edilir ve önerilen bir değiştirme aralığı yoktur.
Ancak yakıt deposunun dışına monte edilen harici yakıt filtreleri araç üreticisinin bakım planına göre değiştirilmelidir. Aksi takdirde filtre kirletici maddelerle tıkanabilir.
Genel bir kural, yakıt filtresini her 2 yılda bir veya 30.000 km'de bir değiştirmektir. Daha yeni araçların yakıt filtreleri 100.000 km.'ye kadar dayanabilir.
Tıkalı Yakıt Filtresinin Belirtileri Nelerdir?
Tıkalı yakıt filtresinin en yaygın belirtileri şunlardır:
- - Motor performansının azalması
- - Motorun zor çalıştırılması
- - Motorda tekleme ve stop etme sorunları
- - Ani hızlanmalarda motorun tereddüt etmesi
- - Motor arıza ışığının yanması
- - Yakıt sızıntıları
- - Tıkalı yakıt filtresi nedeniyle yakıt pompasının arızalanması
Sonuç
Yakıt filtreleriyle ilgili bu ayrıntılı yazıyı okuduktan sonra, arabanızda kaliteli ve temiz bir filtreye sahip olmanın ne kadar önemli olduğunu artık biliyorsunuz demektir. Doğru ve kaliteli filtreyi seçmekte çok önemlidir. Tüm filtreler birbirine benzemez. Aracınızda yanlış filtre kullanmak, yakıtın filtrelenmemesine ve sızmasına neden olabilir.
Unutmayın... Küçük bir filtreyi değiştirmenin açacağı masraf, ihmalkarlığın açacağı masraftan çok daha ucuzdur!