Motor Yağ Sızıntısı ve Sebepleri Nelerdir?
Motor yağ sızıntısının en yaygın sebepleri nelerdir? Motor yağ kaçaklarının sebepleri nelerdir? Araba neden yağ eksiltir?
Arabanızın bakımı için yapabileceğiniz en güzel şey, motor yağını düzenli aralıklarla değiştirmektir. Bu, motora can verir, kan verir... Bununla birlikte, birçok araç sahibinin ertelediği bir şeydir ve sonuçları korkunç olabilir.
Yağın amacı, motordaki sürtünmeleri azaltmaktır. Yüksek kaliteli, temiz bir motor yağı, motor bileşenlerinin ömrünü uzatır. Ancak zamanla yağ kirlenir ve viskozitesini kaybeder. Bu olduğunda, sürtünmeyi önleme özelliğini yitirir ve motor bileşenlerinin aşınmasına, korozyona ve önemli mekanik arızalara yol açar.
Motor için kirli yağdan daha kötü birşey varsa o da motorun yağsız kalmasıdır. Yağın eksilmesinin iki ana nedeni vardır. Ya motor yağ yakıyordur ya da bir yerlerden yağ sızıyordur. Bu yazımızda motor yağ sızıntılarının sebeplerini ele alacağız.
Motor Yağı Sızıntılarının En Yaygın Nedenleri
Motor yağ sızıntıları yalnızca pis bir görüntü oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda aracınızın sağlığı için bir tehdit oluşturur. Sızıntılar, düşük yağ seviyesine yol açarak hayati motor bileşenlerinin yağlanmamasına neden olabilir. Sonuç, maliyetli bir motor arızasıdır.
Yağ sızıntısının en belirgin işaretlerinden biri, aracı park ettikten bir süre sonra aracın altında görünen kahverengimsi bir sıvı birikintisidir. Sıvı pembeyse şanzıman yağı, yeşil veya turuncuysa antifirizdir.
Arabanızda yağ sızıntısı varsa, sorunu mümkün olan en kısa sürede çözmeniz gerekir. Yağ sızıntıları çeşitli yerlerden kaynaklanabilir. En yaygın nedenleri ise şunlardır:
Karter Contası
Yağ karteri, yağın motora pompalanmadan önce tutulduğu ve yağın soğutulduğu çanak benzeri bir haznedir. Yağ karteri contası, yağ karteri ile motor bloğu arasında yer alır ve yağın sızmasını önler. Genellikle kauçuk, elyaf veya mantardan yapılır. Contasız karterlere ise sıvı conta sürülür.
Karter contası arızalandığında, motor yağının sızmasına ve aracın altında yağ birikintileri oluşmasına sebep olur. Araca alttan alınan bir darbe de karterin sızdırmasına neden olabilir.
Supap Kapak Contası
Arabanızın supap mekanizması, supaplar, külbütörler vb. birçok önemli motor bileşeni içerir. Supap kapağı aynı zamanda üst kapak, eksantrik mili kapağı ve külbütör kapağı gibi farklı isimlerle de anılır. Bu kapağın görevi, yağı içeride ve kirleticileri dışarıda tutarak supap bileşenlerini korumaktır.
Tahmin edeceğiniz gibi supap kapak contası, supap kapağı ile silindir kapağı arasında bir sızdırmazlık sağlar. Zamanla aşınabilir, yıpranabilir ve yağ kaçaklarına neden olabilir.
Krank Mili Contası (Krank Keçesi)
Krank mili, doğrusal hareketi dönme kuvvetine dönüştüren ve pistonların hareketini sağlayan motorun ana parçalarından biridir. Krank milinin bir ucu motorun önündeki krank mili kasnağına, diğer ucu ise motorun arkasındaki volana bağlıdır.
Krank milinin, motorun önünde ve arkasında olmak üzere iki contası vardır. Arkadaki conta "ana conta" olarak da bilinir. Her iki contanın da görevi, motor yağının krank mili çevresinden dışarı sızmasını önlemektir. Bu lastik contaların içinde bir yay bulunur. Yay, lastiği gererek motor yağının kaçmasını engeller. Ancak zamanla contalar aşınır, içindeki yay gevşer ve lastiği sıkamaz hale gelir. Sonuç motorun yağ eksiltmesi demektir.
Arka krank contası kaçırıyorsa değiştirilmesi oldukça zordur. Motorun veya şanzıman sökülmesi gerekir. Genellikle şanzıman sökülerek contanın değişimi sağlanır. Bu küçük ve ucuz parçanın değişimi, işçiliği zor olduğundan oldukça pahalıdır.
Eksantrik (Kam) Mili Contası
Krank mili gibi eksantrik milide motorun içinde dönen bir tertibattır. Eksantik mili, supapları açmak ve kapatmak gibi benzersiz bir işleve sahiptir. Bazı motorlarda tek eksantrik mili bulunur. Bazılarında ise iki veya daha fazla sayıda olabilir. Genellikle motorun silindir kapağına monte edilirler.
Eksantrik mili contaları genellikle triger kayışı kullanan, üstten eksantrikli (OHC) motorlarda bulunur. Sızdıran bir eksantrik mili contasının ilk işareti, triger kayışı kapağının arkasından akan yağdır.
Yağ Filtresi
Adından da anlaşılacağı gibi yağ filtresinin görevi, motor yağında oluşan kir ve pislikleri yakalamak ve yağı filtrelemektir. Motor yağı değiştirildiğinde yağ filtresi de mutlaka değiştirilmelidir. Servis sırasında yağ filtresi gevşek bırakılırsa, diş atlatılırsa veya contası hasarlıysa yağ sızıntısı meydana gelir.
Yağ Filtresi Gövdesi
Yağ filtresi, yağ filtresi gövdesine takılır veya içine oturtulur. Muhafazanın arka tarafında, zamanla aşınarak sızıntıya neden olabilecek bir contası vardır.
Motorda kartuş tipi bir yağ filtresi varsa, filtre kapağı veya contası da sızıntı yapabilir.
Yağ Tahliye Tapası
Motor yağını her değiştirdiğinizde yağ tahliye tapası da değiştirilmelidir. Bu parçanın hasar görmesi veya gevşemesi kolaydır. Aracın altına yakın konumda bulunan yağ tahliye tapası, aracın altının sert darbe alması gibi durumlarda sızıntılara neden olur. Çoğu tahliye tapasının, zamanla aşınarak sızıntıya neden olabilen bir contası veya rondelası bulunur.
Zamanlama Zinciri Kapak Contası
Bazı motorlarda triger kayışı yerine zamanlama zinciri kullanılır. Triger kayışlarının aksine zamanlama zincirleri motor yağı ile yağlanmalıdır. Zamanlama kapağının görevi, motor yağının dışarı sızmasını önlemek ve zinciri korumaktır.
Zamanlama kapağı ile motor bloğu arasında sızdırmazlığı sağlayan bir conta veya slikon dolgu macunu bulunur. Conta sonunda aşınabilir ve motor yağının sızmasına sebep olabilir.
Yağ Soğutucu Contası ve Kanalları
Bazı araçlarda yağın sıcaklığını düşüren bir yağ soğutucu bulunur. Soğutucu radyatörün içine veya harici bir yere monte edilebilir. Genellikle soğutucu bir çift yağ kanalı ile motora bağlanır. Aracın çalışması esnasında zamanla borular esner ve sızıntılar meydana gelebilir. Soğutucunun contası da zamanla aşınarak sızıntılara neden olabilir.
Yağ Sızıntıları Nasıl Onarılır?
Bazı araç sahipleri, motor yağı sızıntılarını engellemek için katkı maddeleri kullanır. Bunlar hızlı ve ucuz maliyetli çözüm ürettikleri için cazip gelebilir. Ancak, bunlar yarardan çok motora zarar getirir. Dahası, bu ürünler hiçbir zaman uzun vadeli çözüm sunmazlar. Genellikle araba al satçılarının kullandıkları geçici çözüm yöntemleridir.
Bir yağ sızıntısını düzgün bir şekilde onarmak için, soruna neden olan contayı veya bileşeni değiştirmeniz gerekir. İlk adım, sızıntının kaynağını bilmektir. Yerini tespit edemiyorsanız motoru komple temizleyin. Ardından aracı çalıştırın ve sızıntı olup olmadığını kontrol edin. Ayrıca, yağ kaçağı tespit spreyi veya ultraviyole ışık içeren bir sızıntı tespit kiti kullanmayı da tercih edebilirsiniz.