Voltaj Regülatörü Nedir? Voltaj Regülatörü Arıza Belirtileri Nelerdir?
Voltaj regülatörü nedir? Voltaj regülatörü arıza belirtileri nelerdir? Voltaj regülatörü nasıl test edilir?
Tüm otomotiv şarj sistemleri, alternatörün voltaj çıkışını düzenleyen bazı bileşenlere sahiptir. Eski model arabalarda, bu görevi harici bir elektromekanik voltaj regülatörü üstlenir. Modern araçlar ya bir elektronik regülatör ya da bir bilgisayar (bazen her ikisi) kullanır.
Arabanızın herhangi bir parçası gibi, voltaj regülatörü de sonunda arızalanabilir. Bu olduğunda, hemen ele almak isteyeceğiniz bir veya daha fazla sorunlu semptom fark edersiniz.
Voltaj Regülatörü Nedir?
Voltaj regülatörlerinin nasıl çalıştığına geçmeden önce şarj sisteminin nasıl çalıştığını bilmek, konuyu anlamanıza daha fazla yardımcı olur.
Çoğu kişinin bildiği gibi, alternatörün görevi motor çalışırken aküyü şarj etmek ve aynı zamanda otomobilin elektronik sistemlerine elektrik sağlamaktır. Alternatör, bu görevleri, manyetik alandan elektrik akımı üreten elektromanyetik indüksiyon yoluyla gerçekleştirir.
Alternatör içinde bulunan birincil bileşenler rotor, stator ve diyot köprüsüdür. Alternatörün dönen kısmı olan rotor, zıt manyetik kutupların arkasındaki alan bobinlerinden oluşur. Stator, üç set sabit bobin sargısından ve bir lamine çekirdekten oluşur. Diyot köprüsü ise tek yönlü elektrik çek valfleri olarak işlev gören diyotlar içerir.
Rotorun alan bobini, bir dizi kayar bilezik ve fırça aracılığıyla elektrik akımı alır. Bu akım, rotorun manyetik kutupları tarafından güçlendirilerek manyetik alan oluşturur. Motor her çalıştığında, aracın tahrik kayışı alternatörün önündeki bir kasnak vasıtasıyla rotoru döndürür. Rotor döndükçe statorun alternatif bir akım oluşturmasına neden olur. Diyot köprüsü, alternatif akımı (AC) otomobilin elektrik sisteminin kullanabileceği doğru akıma (DC) dönüştürür.
Bu yapbozun bir parçası daha vardır. Şarj sisteminin düzgün çalışabilmesi için, alternatörün aküyü şarj etmeye yetecek kadar voltaj üretmesi gerekir. Ancak, bu voltaj otomobilin elektrik sistemine zarar verecek kadar yüksek olmamalıdır. Bu yüzden şarj sisteminde voltaj regülatörü kullanılır. Voltaj regülatörünün görevi, rotorun alan bobininden geçen akım miktarını kontrol etmek ve alternatörün voltaj çıkışını düzenlemektir.
1970'lerin ortalarına kadar birçok otomobil voltaj regülatörleri kullandı. Modern araçlar, alternatörün çıkış voltajını genellikle alternatöre entegre bir elektronik regülatör, bir bilgisayar veya her ikisi ile birlikte kontrol eder. Bilgisayarlı sistemlerde, bağımsız çalışan bir voltaj regülatörü bulunmaz. Bunun yerine, tüm regülatör düzeneği motor bilgisayarına entegre edilmiştir.
Arızalı Voltaj Regülatörünün Belirtileri Nelerdir?
Voltaj regülatörleri zamanla aşınabilir ve her elektronik alet gibi bozulabilir. Bununla birlikte, zayıf akü veya arızalı alternatör gibi şarj sistemi sorunları regülatörün ömrünü kısaltabilir.
Arızalı bir voltaj regülatörü ile uğraşıyorsanız, aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçını fark edersiniz. Diğer problemler, arızalı bir voltaj regülatörü ile aynı semptomları gösterebilir. Bu nedenle, herhangi bir parçayı değiştirmeden önce tüm sistemin kapsamlı bir şekilde kontrol edilmesi gerekir.
Akü Sorunları
Arızalı bir voltaj regülatörü, alternatörün aracın aküsünü yetersiz veya aşırı şarj etmesine neden olabilir. Yetersiz şarj, akünün boşalmasına veya tamamen bitmesine neden olur. Aşırı şarj ise dahili akü hasarına neden olabilir.
Gösterge Panelinde Yanan Uyarı Işıkları
Voltaj regülatörü arızalanırsa, gösterge panelinde bulunan şarj sistemi ikaz lambası yanar. Arızalı bir voltaj regülatörü, sistemin aşırı şarj edilmesi veya yetersiz şarj edilmesi nedeniyle motor arıza ışığını ve diğer ikaz lambalarını da tetikleyebilir.
Aydınlatma Sorunları
Regülatör düşük şarj sistemine neden olursa, farların ve diğer aydınlatma ışıklarının kararmaya başladığını fark edersiniz. Öte yandan, regülatör normalden daha yüksek çıkışa neden olursa, ampullerin ömrü kısalabilir. Yanan ışıklar normalden daha parlak görünebilir.
Elektrik Sistemindeki Diğer Tuhaf Durumlar
Arabanız, tamamı şarj sistemi voltajı ile çalışan bir dizi elektronik bileşene sahiptir. Bu nedenle, arızalı bir voltaj regülatörü, özellikle modern, bilgisayar kontrollü araçlarda sayısız elektrik sorununa neden olabilir. Aşırı şarj durumu ayrıca aracın sigortalarının atmasına neden olarak devrelerin çalışmamasına yol açabilir.
Arızalı Voltaj Regülatörü Nasıl Test Edilir?
Profesyonel tamirciler, şarj sistemi sorunlarını teşhis etmek için genellikle dijital, el tipi bir test cihazı kullanır. Ancak sizin böyle bir cihaza erişiminiz olmayabilir, bu nedenle şarj sistemini test etmek için en iyi yöntem bir dijital multimetre kullanmaktır.
Voltaj çıkışını kontrol etmek için, multimetrenin siyah kablosunu akünün negatif terminaline, kırmızı kablosunu ise pozitif terminaline bağlayın. Motor kapalıyken, akünün en düşük voltaj değeri 12,2 volt olmalıdır. Aksi taktirde şarj sistemi düzgün test edilmeyecektir.
Akü şarjının uygun olduğundan emin olduktan sonra aracı çalıştırın ve motor devrini yaklaşık 1.500-2.000 RPM'ye kadar yükseltin. Alternatör şarj ediyorsa ve regülatör düzgün çalışıyorsa, tüm ışıklar ve aksesuarlar kapalıyken akım 13.5 ila 15.0 volt arasında olmalıdır. Aracınızın tam özellikleri için bir onarım kılavuzuna bakmanız önerilir.
Şarj sisteminin çıkış voltajı çok düşükse, arızalı bir regülatör, arızalı alternatör, gevşek tahrik kayışı veya gevşek ya da aşınmış akü kabloları ile uğraşıyor olabilirsiniz. Çok yüksek voltaj çıkışı genellikle arızalı bir regülatöre işaret eder, ancak regülatörün kontrol devresiyle ilgili bir sorunda bu duruma neden olabilir.
Çoğu voltaj regülatörü alternatörün içinde bulunur veya entegredir. Bu nedenle çoğu tamirci regülatör arızalandığında tüm alternatörü değiştirir. Eski araçlarda voltaj regülatörü genellikle çamurluk içine veya güvenlik bariyerine monte edilir. Bazı modern araçlarda voltaj regülatörü bulunmadığını, bunun yerine motor bilgisayarının doğrudan alternatör çıkışını kontrol ettiğini unutmayın.
Alternatör fiyatları, aracınızın marka ve modeline göre değişebilir. Gerekli bilgi ve donanıma sahipseniz ve aletleriniz varsa, paradan tasarruf etmek için alternatörü kendiniz değiştirebilirsiniz.
Arızalı bir voltaj regülatörü ile araç çalışmaya devam edebilir, ancak bu uzun sürmez. Regülatör, düşük şarj sistemine neden olursa, akü sonunda boşalacak ve araç hiç çalışmayacaktır. Regülatör aşırı şarja neden olursa, aracın sürülmesini engelleyen bazı performans sorunları ortaya çıkabilir. Ayrıca, normal şarj sisteminden daha yüksek bir çıkış, aküye ve diğer elektronik bileşenlere zarar verebilir.