Asfalttaki Çukurların Arabalara Zararları

Asfaltlarda oluşan çukurların arabalara zararları nelerdir? Yol çukurları nasıl oluşur? Yol çukurları otomobillere zarar verir mi?

Kış mevsiminin sona ermesi, karların ve buzların erimesi ile birlikte yollardaki en önemli sorunlardan biri ortaya çıkar. Çukurlar....

Günlük hayatınızda aracınızı sürerken yol üzerinde onlarca çukurla karşılaşabilirsiniz. Bazılarının yerini ezberlemiş olsanız da, acemisi olduğunuz bir yolda aniden önünüze çıkan çukurlardan kaçmanız çok zordur. Ani bir refleksle direksiyonu çevirmeniz, aracın hakimiyetini kaybetmenize ve daha kötü sonuçlara neden olabilir. Eninde sonunda birine düşmeniz kaçınılmazdır. Bu da aracınızın bazı parçalarına ciddi zararlar verebilir.

 

Yol Çukurları Nasıl Oluşur?

Çukurlar, asfalt altında sıkışan toprak zayıfladığında ya da yer değiştirdiğinde meydana gelen yol kusurlarıdır. Asfalt altında biriken kar ve yağmur suları toprak katmanı yumuşatarak çökmesine veya kaymasına neden olur. Arabalar bu zayıf noktalardan geçtiklerinde, asfalt deforme olarak çatlar, kırılır ve yol yüzeyinde bir delik oluşturur. Bu küçük delikler üzerinden araçlar geçtikçe büyür. Gittikçe derinleşir ve arabalara zarar verecek kadar genişler.

Asfaltta oluşan çukurların tek nedeni elbette ki doğa şartları değildir. Ağır tonajlı araçların aşırı yüklenmesi nedeni ile de asfalt yüzeyinde bozulmalar meydana gelmektedir. Aşırı yükler sonucu, asfalt yüzeyinde yatay ve düşey gerilmeler meydana gelir. Sonuç; asfaltın bozulması, çatlaması ve çökmesidir.

Tüm bu etkenlerle birlikte hatalı yamalar, yetersiz drenaj, uygun olmayan dolgu malzemelerinin kullanılması ve yetersiz sıkıştırma gibi hatalı imalatlar nedeniyle de karayollarımız bozulmalara uğramaktadır. Bu durum hem sürüş güvenliğini tehlikeye atarak kazalara neden olmakta hem de araç aksam ve parçalarının zarar görmesine neden olmaktadır.

Çukurlar, otomobillere hasar açması ile ünlüdür. Amerikalı sürücüler çukurlardan meydana gelen araba hasarlarının tamiri için yıllık toplam 3 milyar dolar ücret öderler. Kişi başı sürücüye düşen pay ise ortalama 300 dolar civarındadır. Daha kötüsü, çukurların yol açtığı bu onarımların yaptırılması her yıl bir zorunluluktur.

 

Bir Çukura Düştüğünüzde Kontrol Etmeniz Gerekenler

Yolda hızla giderken sert şekilde çukura düşerseniz ve aracınızın hasar gördüğünden şüphelenirseniz ilk olarak bu beş alanı kontrol edin:

 

1- Lastikler

Aracınızın yere dokunan tek parçası lastiklerdir. Lastikler sert bir şekilde çukurlarla temas ettiğinde darbe almaları mümkündür. Bu nedenle sert çukurlarda kesikler, darbeler, çatlaklar, ve balonlar meydana gelebilir. Genellikle yanağın üzerinde dışarıdan görünür halde olan balonlar, gövdenin içindeki tel demetlerinin zarar gördüğünü belirtir. Bu hasarı görmezden gelmek lastiğin her an patlama riskini göze almak demektir. Lastiğin balon yapmasının sebebi sadece çukurlar değildir. Kaldırım taşlarına veya hız kasislerine sert veya yanlış bir açıyla girdiğinizde de ortaya çıkması mümkündür. Bu durum gövde üzerinde aşırı baskı yapar ve tel demetlerinin kopmasına neden olabilir.

Eğer lastik üzerinde çatlak veya balon varsa hemen değiştirilmesi gerekir. Özellikle, düşük hava basıncına sahip lastikler çukur hasarlarına eğilimlidir. Bu tür sorunlara karşı lastiklerinizin her zaman doğru şişirilmesine özen gösterin.

 

2- Jantlar

Çukurlardaki sert açılar, jantlara çeşitli şekillerde darbe kuvveti uygular. Eğer jantlar ağır hasar alırsa eğilerek çatlayabilir ya da kırılabilir. Fren balatası ve yol tozları nedeni ile ince kılcal çatlakları görmeniz zor olabilir. Jantları kontrol etmeden önce bir bezle temizleyin. Eğilmiş jantlar çoğu zaman tamir edilebilir. Ancak yontulmuş veya çatlamış jantların değiştirilmesi gerekir.

Böyle bir durumla karşılaştığınız anda olay yerinin ve hasarın fotoğrafını çekin. Eğer fotoğraf çekme imkanınız yoksa en yakın karakola giderek zabıt tutturun. Böylece oluşan hasarı sigorta şirketinden veya belediyeden talep edebilirsiniz.

 

3- Süspansiyon

Araç süspansiyonu, darbeleri absorbe etmek ve yumuşak bir sürüş sağlamak için tasarlanmıştır. Ancak darbelere ne kadar dayanacağı konusunda bir sınırı vardır. Çukurlara sert girişler, çeşitli süspansiyon sorunlarına neden olabilir. Bunlar arasında aks kırılmaları, rot eğilmeleri, amortisör patlakları, amortisör yay hasarları, ön takım hasarları ve tekerlek hizalarının kayması gibi çeşitli hasarlar sayılabilir. Hatalı lastik hizalamaları aracın sağa veya sola çekmesine, direksiyon titremesine ve lastiklerin eşit olmayan şekilde aşınmasına neden olabilir. Olağan dışı sesler ve titreşimler, direksiyon boşlukları, aracın bir tarafa yaslanması, genellikle hasarlı bilyaları, aks kafalarını ve amortisörleri işaret eder. Süspansiyon hasarlarını teşhis etmek zor olabilir. Bu nedenle en kısa sürede bir tamirciye başvurmanız gerekir.

 

4- Egzoz Sistemi

Egzoz boruları, yolda gizlenen çukurlar için mükemmel bir hedeftir. Derin çukurlar aracın aşağı düşmesine ve alt takımın taşlara sürtmesine olanak sağlar. Potansiyel olarak egzoz boruları, susturucu veya katalitik konvertörde delik açılmasına neden olabilirler. Egzoz sisteminizde bir delik varsa güç kaybı ve rahatsız edici sesler ile karşılaşabilirsiniz. Ayrıca sızdıran bir egzoz borusu, kabin içine zehirli gazları göndererek çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

 

5- Kaporta

Genel olarak, bir aracın gövdesi yere ne kadar yakınsa yol tutuşu o kadar iyidir. Ancak ilkel yol şartları nedeni ile bu tip araçların çukurlardan zarar görme olasılığı daha yüksektir. Çukurlara sert girmek, yukarıda sıraladığımız sorunlara ek olarak tampon, marşpiyel ve çamurluk hasarlarına neden olabilir. Bu tür bir hasar güvenliği veya performansı etkilemese de, araç kozmetiğine önem veren sürücülerin karşılaşmak istemedikleri bir durumdur. Sportif bir araba kullanıyorsanız, çukurlara ve kasislere daha fazla dikkat etmeniz gerekmektedir.