Fan Müşürü Nedir? Fan Müşürü Arızaları Nelerdir?

Fan müşürü ve görevi nedir? Fan müşürü arızası nasıl anlaşılır? Fan müşürü ne işe yarar?

Fan Müşürünün Görevi Nedir?

Fan müşürü, genellikle radyatörün arkasına monte edilen ve tipik olarak iki kablodan oluşan küçük ve basit yapıda bir anahtardır. Bu anahtar, motorun sıcaklığına göre çalışmak üzere tasarlanmıştır. Motor sıcaklığı belirli bir eşiğe yükseldiğinde, fana voltaj sağlayan bir röleyi etkinleştirerek fanın çalışmasını sağlar. Radyatör fanı, motor sıcaklığı önceden belirlenen seviyeye düşünceye kadar çalışmaya devam eder. Motor normal sıcaklığına eriştiğinde müşür röleyi kapatır ve fanı durdurur. Fan müşürü basit yapısına rağmen, soğutma sistemi için inanılmaz derecede önemli bir bileşendir.

Büyük radyatörlere sahip bazı araçlarda iki soğutma fanı olabilir veya klima kondansatörü için ayrı bir fan olabilir. Radyatör fanı sadece motorun soğutulmasına yardımcı olmak için gerektiğinde çalışır. Yeni çalıştırılan bir motor ekstra bir soğutmaya gerek duymaz. Motor normal çalışma sıcaklığına çıkana kadar (195 ila 215 derece) fan açılmaz. Ardından motor sıcaklığını korumak için fan gerektiği gibi açılıp kapanacaktır. Radyatör fanı genellikle araç rölantideyken veya düşük hızlarda iken çalışır. Bazı araç modellerinde fan kademeli olarak çalışır. Soğutma işlemini hızlandırmak için fanın dönüş hızı kademeli olarak değişebilir.

Kayışla çalışan mekanik fanlar yerine elektrikli fanların kullanılmasının nedeni, özellikle yakıt tasarrufu sağlamak ve fan gürültüsünü azaltmaktır. Kayışla çalışan bir fan, aracın hızına ve soğutma yüküne bağlı olarak 12 veya daha fazla beygir gücü tüketebilir.

Bilgisayar kontrollü yeni araçlarda, fanın kontrolü sensörler ve ECU tarafından sağlanır. Fanın ne zaman açılması gerektiği, motor soğutma suyu sensörü, ortam hava sıcaklığı, araç hızı sensörü ve diğer sensörlerden gelen veriler sayesinde ECU tarafından belirlenir.

 

Fan Müşürü Arızası Nasıl Anlaşılır?

Arızalı bir fan müşürünü anlamanın en iyi yolu sürüş esnasında motoru dinlemektir. İşe gidip gelirken, sıkışık trafikte beklerken fan sesini önceki sıklıkta duymadığınızı fark ederseniz sorun fan müşüründe olabilir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, müşüre giden iki kablo vardır. Bunlardan birinin hasar görmesi, kısa devrelere neden olarak fanın aralıklı olarak çalışmasına neden olabilir. Fan, beklenmedik zamanlarda çalışabilir veya olması gerektiği zamanlarda çalışmayabilir.

Gösterge panelinde yer alan hararet derecesinin yükselmesi de motor suyunun fazla ısındığının habercisidir. Motorlar çok büyük miktarda ısı üretir ve sonuç olarak fan müşürü etkin bir şekilde çalışmazsa çok büyük sıcaklık dalgalanmalarına maruz kalır. Sıcaklıklar belirli bir eşiği aşarsa, motor performansının düşmesine ek olarak diğer birçok bileşenin arızalanmasına neden olabilir. Sürüş sırasında motor arıza lambası ile birlikte hararet göstergesi yükseliyorsa fan müşürünü kontrol ettirmeniz gerekir.

Ayrıca sürüşten sonra aracınızı stop ettiğinizde fanın çalıştığını duyabilirsiniz. Bu normal bir durumdur ancak birkaç dakika sonra fan kapanmalıdır.

Araç hareket halinde iken ve 50 km/saat hızla giderken fana ihtiyaç duyulmaz. Çünkü ön ızgaradan içeri giren hava akışı motorun soğumasına katkıda bulunur.

 

Fan Müşürünün Kontrolü

Fan müşürünün sağlam olup olmadığını kontrol etmek için ilk olarak fana elektrik gelip gelmediğine bakılmalıdır. Eğer elektrik gelişinde herhangi bir sorun bulunmuyorsa sokete bakılmalıdır. Sokete doğrudan elektrik verilip fanın çalışıp çalışmadığı anlaşılır. Normalde fan çalışıyor ama soket müşüre takılı iken çalışmıyorsa bu durumda fan müşürü arızalıdır. Bu durum elektrik ile ilgili olduğundan bu konuda uzman tamircilerin bakması daha uygun olacaktır.