Overboost Nedir ve Ne İşe Yarar?
Overboost (Aşırı Besleme) nedir? Overboost nasıl çalışır ve ne işe yarar? Overboost hangi araçlarda kullanılır?
Modern otomobillerde giderek yaygınlaşan bir özellik olan "Overboost", gerektiğinde turboşarjlı bir motordan ekstra güç sağlamak için tasarlanmıştır. Sistemin çalışma mantığı gayet basittir. ECU, geçerli koşullar yerine geldiğinde turboşarjı tam güç çalıştıracak, turboşarj daha fazla havayı yanma odasına zorlayacak ve tekerleklere yaklaşık %10 daha fazla güç gönderecek şekilde programlanmıştır.
Overboost'un amacı, motora daha fazla hava girmesini sağlayarak ekstra güç kazandırmaktır. Araç bilgisayarı doğru parametreleri algıladığında overboost'u otomatik olarak etkinleştirir ve daha yüksek performans elde edilir. Ancak, motorun aşırı ısınmasını engellemek için işlem sadece birkaç saniye sürer.
Overboost'u anlamak için önce turbonun çalışma mantığını anlamanız gerekir.
Otomobil üreticileri, güçten ödün vermeden yakıt tasarrufu sağlamak ve motorların emisyon değerlerini azaltmak için turboşarjlı daha küçük motorlar üretmeye başladı.
Turboşarjlar, motordan gelen egzoz gazları ile çalışır ve silindirlerin içine daha fazla basınçlı hava gönderir. Alevi canlandırmak için ateşe üfleyen körük gibidir. Türbin dakikada 200.000 rpm hızlarda dönebilir. Türbine ne kadar çok egzoz gazı pompalarsanız o kadar hızlı dönecektir. Üretilen basınçlı ve sıkıştırılmış hava silindirlere gönderilir ve yakıtla karışarak daha güçlü bir yanma elde edilir. Bu sayede motor daha fazla güç üretir. Turboşarjlı motorlar, aynı güce sahip turboşarjlı olmayan motorlardan daha verimlidir. En büyük sorun, motora fazla havanın girmesi, motorun iç ısısını ve basıncını artırır. Bu da motor bileşenlerine daha fazla baskı yaparak stres yaratır.
Mühendisler, motora ne kadar süreyle ve ne miktarda hava gireceğini hesaplarken tüm bunları dikkate alır. Çok fazla ve uzun süren hava girişi, motoru çok hızlı aşındırır ve birtakım arızalara yol açabilir. Az hava ve basınç ise motorun üreteceği güç potansiyelini düşürür.
Turboşarjlı bir motora overboost özelliği eklemek, hem motoru korur hem de motor gücünü en üst düzeye çıkarır. Overboost kullanım süresi genellikle 10-20 saniye ile sınırlıdır. Bu süre içerisinde motor yaklaşık %5-%10 daha fazla güç kazanır. Sürücüler bu özelliği manuel olarak kontrol edemez. Sistem, belirli devirlerde, belirli bir viteste ve gaz pedalına tamamen basıldığında otomatik olarak devreye girer. Özellikle hızlı sollama yapılması gereken kritik durumlarda hayati önem taşır.
Örneğin; Volkswagen Golf GTI Clubsport 2.0 benzinli bir motor, 10 saniyelik bir overboost kullanımı sonucunda 261bhp'den 286bhp'ye kadar çıkar.
Ford Fiesta ST'nin motoru 180bhp güce sahip ancak overboost ile 197bhp'ye kadar çıkabilir. Ford Focus RS ve Hyundai i30 N modellerde de overboost özelliği vardır.
Volkswagen Amarok Aventura 3.0 V6 dizel motor, overboost sayesinde 255bhp'lik kapasitesini 268bhp'ye kadar çıkarabilir.