ASR Nedir? (Anti Patinaj Sistemi)
ASR nedir? Anti Patinaj Sistemi ne işe yarar? ASR nasıl çalışır? ASR hangi araçlarda bulunur?
ASR patinaj önleyici bir sistemdir. Sürücü gaza bastığında, özellikle kaygan zeminde aracın çekişine göre oluşmaya başlayan patinajı önleyen sistemdir. Otomotiv sektöründe ASR veya TCS olarak farklılık gösterir ama görevleri aynıdır; Aracın patinaj yapmasını önlemek. “Anti Schlupf Regelung” kısaltması olan ASR Türkçe’de Anti Patinaj Sistemi olarak bilinir. TCS ise “Traction Control System” kısaltmasıdır.
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki patinaj yaparak kalkış yapan araç, patinajsız kalkış yapan araca göre daha yavaş bir kalkış gerçekleştirir.
Diyelim ki yoğun trafikte çok hızlı bir şekilde karşıya geçmeniz gerekiyor, o panikle gaz pedalına fazla yüklendiğinizde araç patinaj yapmaya başlar ve lastikler olduğu yerde bir süre döner. Bu nedenle ASR genellikle güçlü ve arkadan itişli araçlarda kullanılır.
ASR Nasıl Çalışır?
Varsaylım ki gaz pedalına aşırı yüklendiniz ve araç patinaj yapmaya başladı işte bu durumda ASR hız algılayıcılar sayesinde patinajı algılar ve;
1- ABS hidroliğini devreye sokarak patinaj yapan tekerlere fren uygular
2- Yakıt enjektörüne veya ateşleme tertibatına müdahale ederek motorun gücünü düşürür ve patinaj kesilinceye kadar bu işlemleri sürdürür.
TCS-ASR bu işlemleri gerçekleştirmek için aşağıdaki parçalardan faydalanır.
Teker hız algılayıcıları:
Tekerlerin üzerinde bulunan ve tekerlerin dönüş hızını algılayan parçalardır. Bunlar sayesinde ASR çekişin olduğu tekerlerdeki hızı algılayarak, hangi tekerin patinaja girdiğini belirler.
ABS hidroliği:
Bu parçanın içindeki valfler her bir tekere giden fren basıncı miktarını ayrı ayrı kontrol edebilir. ASR patinaja giren tekerin hızını düşürmek için ABS hidroliğini kullanır ve ilgili tekere fren uygular.
Elektronik kontrol ünitesi (ECU):
ASR’nin kritik durumlarda ne yapması gerektiğine burada karar verilir. ASR aşağıdaki parçaları kullanarak motor gücünü kontrol edebilir ve teker hızını azaltır:
- Yakıt kısma valfi
- Ateşleme tertibatı
- Yakıt enjektörü
- Gaz pedal sensörü
Buradan anlaşılıyor ki ASR ile ABS koordineli bir şekilde çalışmaktadır ve bu iki sistemin birlikte çalışması araclarda ESP sisteminin geliştirilmesini sağlamıştır.
ASR sistemi en çok karlı, buzlu ve çamurlu yollarda iş görür. Eğer sürücü ASR sistemini iptal etmek isterse araç içerisindeki bir düğmeyle devreden çıkaralılabilir.
ASR Sistemi hangi araçlara uygulanabilir?
ABS fren sistemine ve enjektör sistemine sahip her türlü araca uygulanabilir.
Çekis Kontrol Sistemi’nin avantajları nelerdir?
Çekiş Kontrol Sistemi (ASR) bulunmayan araçlarda kaygan zeminlerde (ıslak, buzlu, toprak, vb.) ve dönüslerde gaz pedalına gereğinden fazla basılması durumunda çekiş yapan tekerlekler hızla boşa döner ve aracın savrulmasına sebep olabilir.
Fakat Çekiş Kontrol Sistemi bulunan araçlarda her türlü yol şartlarında emniyetli yol tutuş sağlanır.
- Sürüş güvenliğini arttırır
- Virajlarda aracın savrulmasını engeller
- Kaygan zeminlerde güvenli sürüş sağlar
- Her türlü yol şartlarında (çamurlu, ıslak, buzlu) kolayca kalkış yapılmasını sağlar
- Lastiklerin ömrünü uzatır
- Aks, debriyaj balatası, şanzıman vb. aktarma organlarının ömrünü uzatır
- İstenildiğinde devreden çıkartılabilir
- -40 C, +80 C ortam sıcaklaklıklari arasında çalışabilir.
