Korna Nedir? Korna Arızası ve Nedenleri

Korna nedir? Korna nasıl çalışır? Korna neden çalışmaz? Korna rölesi nedir? Arızalı kornanın belirtileri ve nedenleri nelerdir? Kornanın tarihçesi ve korna hakkında bilgiler.

Korna Nedir?

Korna, yasaların zorunlu olarak kıldığı ve tüm karayolu araçlarında bulunan, tehlike ve manevra anlarında yayaları ve diğer araçları uyarmak için kullanılan sesli bir ikaz cihazıdır. Ayrıca, diğer sürücülere ve yayalara "küfür etmek", yolda gördüğünüz bir tanıdığa "selam vermek", geldiğinizi "belli etmek" ve "hoşçakal" demek için de sıklıkla kullanılır. Düğünlerde, asker uğurlamalarında ve spor gibi çeşitli aktiviteleri kutlamak amacıyla da kornalara basmak bir gelenektir.

Kornaların bir diğer kullanım alanı ise, alarm ve merkezi kilit sistemleridir. Alarm sistemlerinde, hem caydırıcı bir önlem olarak hem de yardım çağırmak için kullanılır. Dini yerler, okullar, hastaneler gibi yasak olan yerlerde korna kullanmaktan kaçınmalısınız. Gereksiz yere korna çalmak, hem gürültü kirliliğine hem de para cezasına neden olabilir.

1900'lerin başlarında kullanılan ilk kornalar, ampule benzeyen ve kauçuktan yapılmış hava kesesi olan bir trompetti ve bu kornalar aracın içine değil dışına monte edilirdi. Sürücüler, yayaları ve diğer sürücüleri uyarmak için hava kesesini sıkmak zorundaydı.

1910'ların ve 1920'lerin en popüler kornalarından biri, kıyamet günü Sûr'a üfleyen melek Gabriel'in (dinimizde İsrafil) adını taşımaktaydı. Gabriel, hem kulağa hoş gelen hem de güçlü bir korna olarak kabul gördü.

Popülarite artıkça ve teknoloji ilerledikçe elektrikle çalışan kornalar icat edildi. Yunanca "klaxo" kelimesinden türetilen ve "çığlık atmak" anlamına gelen klaxon, elektrikle ve sadece bir düğme ile çalışan ilk kornaydı. Klaxon tipi diyafram kornası yıllar içinde geliştirilmiş ve günümüzün modern kornalarının temeli atılmıştır.

En akılda kalan korna ise 1920'lerin ve 1930'ların başlarında Ford Model A ve Model T otomobillerde kullanılan "Aoogha" (bizde ebübe olarak veya öküz korna olarak bilinir) sesidir.

Trafik gürültüsünü azaltmak için 1960'ların ortalarına kadar çoğu araba kornasının tonu Mi bemol veya Do notalarına göre ayarlandı. Günümüzde birçok otomotiv üreticisi daha keskin olan Fa diyez ve La diyez tonlarına geçti.

Korna düğmesine basmak, varlığınızı diğer sürücülere bildiren yüksek bir ses üretir. Yasalar gereği, tüm karayolu taşıtlarında bir tür sesli uyarı cihazı olması şarttır. Kornası olmayan bir araç güvenlik standartlarına uygun değildir, bu nedenle araç muayenesinden geçemeyebilir veya trafik cezası alabilir.

 

Korna Nasıl Çalışır?

Kornalar, "bir yayın gerilmesi, uygulanan kuvvet ile doğru orantılıdır" diyen Hooke Yasasına göre çalışır. Modern elektrikli kornalar, bir elektrikli bobin (solenoid), çelik yaydan yapılmış ince bir metal disk (diyafram) ve bunların arasındaki bir dizi bağlantıdan oluşur. Kornanın düğmesine basıldığında, solenoidden akım geçer ve diyaframı bobine doğru çekerek manyetik bir alan oluşturur. Diyaframın esnemesi elektrik kontaklarını birbirinden ayırır, böylece solenoidin gücü kesilir. Diyafram orjinal şekline geri döndüğünde, elektrik kontakları tekrar birleşir ve akımın solenoide akmasına izin verir. Korna düğmesine basıldığı sürece bu döngü tekrarlanır. Diyaframın bükülmesi, gözün algılayabileceğinden daha hızlı gerçekleşir. Ortaya çıkan titreşimler yüksek düzeyde bir ses üretir ve kornanın çalmasına neden olur. Kornanın düğmesine basıldığında, kornaya dokunursanız bu titreşimleri hissedebilirsiniz, ancak kulak tıkacı takmayı unutmayın.

Elektrikli kornalar, farklı desibel ve ton seviyeleri için ayarlanabilir. Bu işlem, titreşen diskin çapına, yayın sertliğine ve diskin hareket mesafesine bağlıdır. Motosikletlerde ve arabalarda kullanılan kornalar, genellikle tiz bir ses çıkarır. Şantiyelerde ve gemilerde havalı korna kullanılması zorunludur, ancak özel otomobillerde yasa dışıdır.

 

Arızalı Korna Belirtileri

Arızalı bir korna, sürücüyü uyaran bazı belirtiler gösterir. Bu belirtiler şunlardır:

• - Kornaya basıldığında, korna sesinin belirgin bir şekilde farklı tonda çıkması
• - Kornaya basıldığında, sesin şiddetinin azalması
• - Kornaya basıldığında hiç ses çıkmaması
• - Kornanın kendi kendine çalması ve hiç durmaması

 

Korna Rölesi Nedir?

Röle, üzerinden akım geçtiği zaman çalışan elektromanyetik bir devre elemanıdır. Röleler, başka bir elektrik devresinin açılıp kapanmasını sağlayan bir anahtar olarak işlev görür. Araba kornaları da dahil olmak üzere çeşitli elektrik sistemlerinde kullanılır.

Korna rölesi, aracın kornasına giden akımı kontrol eder. Korna düğmesine basıldığında, güç devresi tamamlanır ve elektriğin tüm devreye akmasına izin vererek kornanın çalmasını sağlar. Arızalı bir röle, kornanın çalışmasını tamamen engelleyebilir.

Arızalı bir korna rölesi genellikle aşağıdaki belirtilere neden olur:

• - Korna rölesi ile ilgili arızanın ilk belirtisi, kornanın çalmamasıdır. Arızalı bir röle, güç akışını keseceğinden kornaya akım gitmeyecek ve korna çalışmayacaktır.
• - Arızalı veya kısa devre yapan bir röle, kaputun altından gelen bir tıklama ya da klik sesine neden olur. Bu durumda korna yine çalışmayabilir.
• - Röleden gelen yanık kokusu, röleyle ilgili bir sorun olduğunun bir başka göstergesidir. Ciddi durumlarda, rölenin tamamen erimesine neden olabilir. Kornanın çalışabilmesi için rölenin değiştirilmesi gerekir.

Korna Neden Çalışmaz?

Arızalı bir kornanın çalışmamasının en yaygın nedenleri şunlardır:

• - Korna elektrik gücüyle çalışır ve elektriğe bağlı diğer bileşenler gibi sigortası vardır. Sigorta atmışsa korna çalışmaz, bu nedenle değiştirmeniz gerekir.
• - Sorunun kaynağı sigorta değilse, büyük ihtimalle röledir. Sigortalardan biraz daha pahalı olsalar da genellikle ucuzdur. Çoğu röle aynıdır, bu nedenle aracınızın sigorta kutusunda aynı röleden varsa değiştirip test edebilirsiniz.
• - Bazen tek yapmanız gereken kablo konnektörünü temizlemek ve yeniden bağlamaktır.
• - Bir başka neden ise direksiyon simidinde bulunan korna düğmesi devresi ile ilgili sorunlardır. Kablolar kopmuş veya aşınmışsa veya kısa devre sorunu varsa kornanız çalmayabilir.
• - Nadir olmakla birlikte, direksiyon simidinde bulunan hava yastığı sorunları nedeniyle de kornanız çalışmayabilir. Hava yastıkları bazen genleşir ve kornanın çalışmasına engel olarak arızalanmasına neden olur. Hava yastığında bir sorun varsa, gösterge panelinde bir airbag uyarı ışığı yanacaktır.
• - Son olarak, direksiyon simidinin içerisinde kabloların birbirine dolaşmasını engelleyen bir zemberek bulunur. Zemberek bozulursa ve kablolar birbirine dolaşırsa kornanız çalışmayabilir.
• - Herşey iyi görünüyorsa, geriye kalan tek olasılık kornanın kendisinin arızalı olmasıdır. Kontrol kalemi kullanarak kornaya elektrik gelip gelmediğini ölçebilirsiniz. Elektrik geliyorsa sorun kornadadır. Elektrik gelmiyorsa direksiyon sisteminden itibaren tüm tesisat kontrol edilmelidir.

Araba kornaları, uzun süreli kullanımlar için uygun değildir. Ortalama 20 dakika süresince korna çalmak, kornanın arızalanmasına neden olabilir.