Akü Aşırı Şarj Arızası ve Nedenleri

Akü aşırı şarj edilirse ne olur? Akünün aşırı şarj olmasının sebepleri nelerdir? Akü ne zaman şarj edilmelidir? Aşırı şarj edilmiş akünün belirtileri nelerdir?

Aracınızın aküsü, elektrik sisteminin kalbidir. Motoru çalıştırmak için gereken elektrik akımını sağlar ve diğer elektrikli bileşenlere güç verir. Standart bir akü yaklaşık üç ila beş yıl dayanabilir. Bununla birlikte, aşırı şarj olması gibi belirli koşullar, erken arızalanmasına sebep olabilir.

 

Akü Aşırı Şarj Edilirse Ne Olur?

Aşırı şarj edilmiş bir akü, kimyasal gazların dışarı çıkması nedeniyle genellikle bozulur. Kurşun-asit ıslak tip akülerde elektrolit kaynar ve akünün plakalarını bozar. Arabanızda daha yeni, kuru tip ve sızdırmaz bir akü varsa, dahili gaz birikmesi nedeniyle akü patlayabilir.

Ayrıca, yanıcı hidrojen gazları akünün sızdırmaz hücrelerinin içinde birikebilir ve muhafazanın şişmesine neden olabilir. Hidrojen gazları havalandırma deliklerinden sızabilir ve oksijenle karışabilir. Bu feci bir duruma yol açabilir, çünkü en ufak bir kıvılcımla gaz tutuşarak akünün patlamasına neden olabilir. Aküyü çevreleyen diğer parçalar da bu durumdan zarar görebilir.

Akünün Aşırı Şarj Olmasının Sebepleri Nelerdir?

Akünün aşırı şarj edilmesi, maliyetli onarımlara ve parça değişimlerine neden olabilir. Aşırı şarjın en yaygın nedenlerinden bazıları şunlardır:

Arızalı Voltaj Regülatörü veya Alternatör (Şarj Dinamosu)

Günümüzde çoğu araç, motor çalışırken aküye kontrollü bir elektrik yükü sağlayan dahili voltaj regülatörlerine sahip alternatörlerle birlikte üretilir. Voltaj regülatörü arızalanırsa, aküye kontrolsüz bir voltaj göndererek aşırı şarj durumuna neden olabilir.

Bazı durumlarda, uyumsuz bir alternatör takılması da akünün aşırı şarj olmasına neden olabilir. Bu nedenle, alternatörünüzü değiştirmeniz gerekiyorsa, araca uygun olanı seçmeniz gerekir.

İnsan Hatası

Aküyü yanlış volt veya yüksek amper şarj cihazlarıyla şarj etmek, akünün normalden daha hızlı şarj olmasına ve aşırı ısınmasına neden olur. Aküyü çok uzun süre şarjda bırakmakta aşırı şarja yol açar.

Her zaman hem amperi hem de voltajı düzgün şekilde düzenleyen akü şarj cihazlarını kullanmanızı öneririz, çünkü bazı şarj cihazları, akünün şarj durumuna bakılmaksızın açık ve takılı oldukları sürece aküye akım verir. 50 amperlik bir şarj cihazı, 50Ah bir aküyü çok kısa bir sürede aşırı şarj edebilir. Mikroişlemci kontrollü şarj cihazları kullanmak, bu gibi aksaklıkları engeller.

Bazı şarj cihazları 200 ampere kadar şarj etme kapasitesine sahiptir. Böyle bir şarj cihazı ile 50 amperlik bir aküyü şarj etmeye çalışmak, akünün aşırı şarj olmasına ve ısınmasına neden olarak kalıcı hasara sebebiyet verir.

 

Akü Ne Zaman Şarj Edilmelidir?

Aracınız çalışmayı reddettiğinde aküyü şarj etmeniz gerekebilir. Bu durum, akünün ömrünü doldurmak üzere olduğunu gösterir. Şarjın boşalmasına neden olan arızalı parçaları belirlemek ve akünün durumunu kontrol ettirmek için bir tamirciye başvurun.

Akünün bitmesine neden olan en yaygın senaryolardan biri, aracın uzun süre kullanılmaması ve çalıştırılmadan yatmasıdır. Bir akü 12,4 voltun altına düştüğünde, aküde sülfatlanma oluşmaya başlar, bu da kapasiteyi ve kullanım ömrünü azaltır ve akünün akımı kabul etmesini ve iletmesini zorlaştırır. Bu sülfatlaşmayı kırmaya yardımcı olmak için yaklaşık 10 amperlik daha yüksek bir amper seviyesi kullanmanızı, ancak şarj işlemi sırasında aküyü yakından izlemenizi öneririz. Akü şarj olurken ısınırsa sorun olmaz, ancak dokunulamayacak kadar ısınırsa, şarj işlemi hemen durdurulmalı ve akü geri dönüştürülmelidir.

 

Aşırı Şarj Edilmiş Akünün Belirtileri

Aşırı şarj edilmiş akünün neden olduğu hasarı, direksiyon başında fark edemezsiniz. Kaputu açmanız, aküyü görsel olarak incelemeniz ve şu belirtilere dikkat etmeniz gerekir.

Sıcak Akü

Aracınızı 30 dakikadan fazla dinlendirdikten sonra bile akünün dokunulmayacak kadar sıcak olduğunu fark ederseniz, akü aşırı şarj olmuş demektir. Aracınızı hemen bir tamirciye kontrol ettirin ve hatalı şarj sistemi bileşenlerini değiştirin.

Şişmiş veya Kavisli Akü

Akünün içindeki aşırı basınç ve aşırı gaz üretimi nedeniyle akünüz şişebilir. Böyle bir durumda akünün kenarlarının çarpık ve kavisli olduğunu görürsünüz.

Akü Sıvı Seviyesinde Sürekli Azalma

Sızdırmaz bir aküye sahipseniz ve sıvı seviyesinin olması gerekenden daha sık azaldığını görürseniz, akünüz aşırı şarj edilmiş olabilir.

Asit Benzeri Koku ve Duman

Aşırı şarj edilmiş bir akü sıvıyı kaynattığından, kaputun altından asit benzeri alışılmadık bir koku alabilirsiniz. Bazı zamanlar bu kokuya aşırı ısınmanın neden olduğu bir duman ve tıslama sesi de eşlik edebilir. Koku aracınızın aküsünden gelmiyorsa, motorunuzda başka bir sorun olma ihtimali yüksektir. Bu nedenle doğru bir teşhis için aracınızı tamircinize götürün. Bu gazlar zehirli olduğundan solunmaması ve onarımın açık havada yapılması önerilir. Aküdeki aşırı basınç hızlı şekilde tahliye edilmezse akü patlayabilir.

Bu vakaların çoğunun temelinde aşırı ısınma ve aşırı şarjın bir kombinasyonu yatmaktadır. Bu tip arızalar yılın herhangi bir zamanında ortaya çıksa da, genellikle sıcak iklimlerde ya da yaz mevsimlerinde daha çok görülür.

Akünün şarj durumunu, elektrikli bileşenlerde voltaj, amper, süreklilik ve direnci ölçmek için kullanılan bir cihaz olan bir multimetre ile kontrol edebilirsiniz. Ancak, bu her zaman akünün sağlıklı olduğunu göstermeyebilir. Tam şarjlı aküler, motor kapalıyken genellikle 12,6 volt üretir. Voltaj önemli ölçüde yüksekse, aşırı şarjlı bir akü ile uğraşıyor olabilirsiniz. Böyle bir durumda aküyü değiştirmeniz gerekir. Soruna neyin neden olduğuna bağlı olarak (örneğin alternatör) diğer bileşenleri de değiştirmeniz gerekebilir.